Nauczyciele bez urlopów dla poratowania zdrowia. We wtorek pilne spotkanie w Ministerstwie Zdrowia

Tematów do rozmów im nie zabraknie. Bo poza samym brakiem dokumentu, nauczyciele podnoszą szereg innych wątpliwości. Chodzi m.in. o to na jakiej podstawie dyrektor ma stwierdzić, że powinien swojemu pracownikowi wystawić skierowanie. Kolejna kwestia dotyczy umów, jakie lekarze orzecznicy będą musieli podpisywać z daną placówką. A dokładniej konsekwencji, jakie to ze sobą niesie. Związkowcy zastawiają się, czy taki lekarz, któremu przecież zależy na jak najdłuższej współpracy z placówką, będzie chciał kierować nauczycieli na urlopy. - Jeśli w ciągu dwóch lat wyśle na nie pięciu czy sześciu pedagogów, pewnie nie dostanie przedłużenia umowy, a tego przecież nie będzie chciał - komentują związkowcy.

Zmiana na gorsze 

Sławomir Wittkowicz, szef branży nauki, oświaty i kultury FZZ, uważa, że niedopatrzenie ze strony resortu narusza art. 19 ustawy o związkach zawodowych. - Wynika z niego, że związki mają 30 dni na zgłoszenie uwag do projektu rozporządzenia. Tylko w jednym przypadku, ze względu na ważny interes publiczny, można ten termin skrócić do 21 dni. Tymczasem projekt rozporządzenia wpłynął do nas 18 grudnia, na zapoznanie się z nim i zgłoszenie uwag mieliśmy trzy dni - wylicza. 

Związki krytycznie odnoszą się nie tylko do zaistniałej sytuacji, ale do całokształtu zmian dotykającego kwestii urlopów zdrowotnych. 

-  Zmienił się katalog schorzeń, które będą umożliwiały skorzystanie z urlopu dla poratowania - wyjaśnia Wittkowicz. W ustawie zapisano, że nauczyciele będą mieli prawo do urlopu jedynie „w celu przeprowadzenia zaleconego leczenia: choroby zagrażającej wystąpieniem choroby zawodowej lub choroby, w której powstaniu czynniki środowiska pracy lub sposób wykonywania pracy odgrywają istotną rolę” albo też na leczenie uzdrowiskowe lub rehabilitację uzdrowiskową. 

Przepisy, które obowiązywały do tej pory nie określały charakteru takiego leczenia, co oznaczało, że na "liście schorzeń" znajdowały się także te niemające związku z wykonywaną pracą. Dotychczas każdego roku z tego rozwiązania korzystało od 10 do 12 tys. nauczycieli. Samorządy szacują, że nowe przepisy zmniejszą tę liczbę od 25 do nawet 40 proc. 

137-200 mln zł oszczędności  

Jak na zmiany w przepisach patrzą samorządy? - Oczekiwaliśmy ich. Wprowadzenie lekarza medycyny pracy jest słusznym rozwiązaniem. Niestety, zdarzały się sytuacje nadużywania przez nauczycieli zwolnień - komentował w rozmowie z Portalem Samorządowym Przemysław Krzyżanowski, wiceprezydent Koszalina, przewodniczący komisji edukacji ZMP oraz były wiceminister edukacji. 

W podobnym tonie wypowiada się Leszek Świętalski, sekretarz generalny Związku Gmin Wiejskich Rzeczypospolitej Polskiej, który liczy, że nowe przepisy pozwolą uszczelnić system urlopów. Co z perspektywy gmin i miast jest bardzo istotne. 

- Zdarzało się, że ten urlop był dla nauczycieli narzędziem do unikania niekorzystnych dla nich siatek godzin czy formą ucieczki przed zwolnieniem (kiedy w maju poznawali arkusze organizacyjne, z których wynikało, że nie ma ich w planie od września, co było jednoznaczne ze zwolnieniem - przy. red.) - wymienia patologiczne zachowania sekretarz ZGW RP. 

Tymczasem dla samorządów są to ogromne koszty. To one pokrywają wynagrodzenie nauczyciela, który na takim urlopie przebywa. Dodatkowo płacą pensję pedagogowi, który go zastępuje. W dużych miastach wydatki na ten cel liczone są w milionach złotych. Zresztą ZGW RP zakłada, że w skali kraju gminy oszczędzą rocznie na nowych przepisach między 137 a 200 mln zł.

Czytaj więcej: Nauczyciele nadal pracują za darmo. Teraz są wolontariuszami

- Nauczycielowi na urlopie zdrowotnym płaciliśmy nie tylko podstawowe wynagrodzenie, ale dotyczyły nas wszystkie dodatki. Chodzi o artykuł 30 a Karty nauczyciela czy wypłatę 13-tki - komentuje samorządowiec z ZGW RP. 

Chcemy więcej

Świętalski też przypomina, że wprowadzone przepisy w środowisku samorządowym pozostawiają niedosyt. O co chodzi? Samorządy od lat podnosiły postulat, by wynagrodzenie nauczyciela przebywającego na urlopie zdrowotnym było wypłacane z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. 

- Za rządów Platformy Obywatelskiej byliśmy blisko wprowadzenie tej zmiany. Cały czas nasz postulat jest aktualny - przekonuje. 

- Jest to urlop płatny przez pracodawcę, do którego nauczyciel ma ustawowe prawo. Nie rozumiem dlaczego więc ZUS miałby za niego płacić - zastanawia się Wittkowicz. - Idąc tym tokiem rozumowania, to nie samorząd a rodzice uczniów powinni płacić nauczycielom, bo to ich dzieci uczą - dodaje. 

Przypomina też, że sędziom czy prokuratorom, którzy także mają prawo do urlopu zdrowotnego, wynagrodzenia w tym czasie nie wypłaca ZUS, a ich pracodawca. - Samorządy powinny skupić się nie na tym, gdzie szukać oszczędności, a jak wywalczyć od rządu taką pulę pieniędzy, która pozwoli na zaspokojenie wszystkich zadań w oświacie - dodaje.