Mamy kolejną rewolucję śmieciową? "To naprawianie wieloletnich zaniedbań kosztem mieszkańców"

Choromański dodaje: - Ja nie bardzo wiem co to jest, bo to są takie doraźne działania, które nie wydają się być skoordynowane. Jeżeli razem to wszystko połączymy to zaczyna się nam tworzyć coś na kształt kolejnej rewolucji śmieciowej. To są przecież zmiany burzące działające systemy, a wielkim mieście jak choćby Warszawa, za tym idą choćby wzory umów, które wypracowano płacąc ciężkie pieniądze prawnikom, są systemy informatyczne, itd.

Podobnie mówi Leszek Świętalski ze Związku Gmin Wiejskich:

- Okresy przejściowe dotyczą tylko kolorów pojemników, ale nie dotyczą systemów, które przecież są określone w regulaminach, które nie są taką sobie prostą uchwałą, podlegają konsultacjom, choćby z inspektorem sanitarnym. W oparciu o te regulaminy są rozstrzygane przetargi i na tej podstawie są podpisane programy wykonawcze z firmami. I co teraz z tymi umowami? – pyta Świętalski.

Na terenach wiejskich frakcji bio praktycznie nie ma (fot.fotolia)

Także jego zdaniem rozporządzenie jest „pisane na kolanie.” - Bo weźmy wprowadzenie frakcji „bio”, przecież rozmawialiśmy w resorcie, że na terenach wiejskich tej frakcji faktycznie nie ma. Jak ją uruchomimy to będzie dodatkowa trasa, dodatkowe pojemniki no i koszty i w projekcie tego nie uwzględniono.

Zdaniem przedstawiciela ZGW resort przywiązuje wagę do kolorystki, a w przypadku frakcji „bio”nie ma mowy ani o kolorystyce, ani o wielkościach. - Co świadczy o tym jak ta nowela jest przygotowana – komentuje Świętalski.

Tomasz Styś z Instytutu Sobieskiego zwraca uwagę na jeszcze co innego:

- Ujednolicenie sposobu selektywnego zbierania odpadów to nie tylko kwestia zakupu nowych pojemników, ale przede wszystkim nowe koszty związane z transportem odpadów. Jeżeli nie chcemy, żeby odpady zebrane osobnych pojemnikach lądowały w jednej śmieciarce, powinniśmy uruchomić dodatkowe kursy – dla każdej z frakcji zebranej selektywnie. W wielu gminach zatem spodziewać się należy znacznego wzrostu kosztów transportu, a co za tym idzie – ogólnego wzrostu kosztów funkcjonowania systemu.

Już w tej chwili koszty transportu stanowią ok. 20 proc. w gospodarce odpadami, a po zmianie systemu wzrosną niewspółmiernie.

Jak dodaje ekspert ZMP, wszystkie te koszty spadają na JST:

- Jak zwykle jest to naprawianie wieloletnich zaniedbań kosztem samorządów i mieszkańców. Oczywiście powołujemy się na Unię Europejską, ale to nie tłumaczy faktu, że za wszystko mają zapłacić gminy, bo w projekcie rozporządzenia słowa nie ma o tym, żeby rząd je dofinansował, a są środki unijne, które dałoby się wykorzystać, bo są opóźnienia z wdrażaniem gospodarki odpadowej – mówi Choromański.

Czy jednak wszystkie samorządy poniosą takie same koszty? Organizacja odbioru odpadów wygląda jednak bardzo różnie: są gminy, które zbierają tylko z podziałem na mokre-suche, inne już wypełniają wymogi zawarte w projekcie, selekcjonując szkło, papier, plastik.

- Kto ma dobrze zorganizowany system ten tych zmian nie odczuje finansowo – ocenia Piotr Szewczyk. – Poza tym na takie zmiany trzeba patrzeć globalnie - to, że gdzieś koszty wzrosną nie znaczy, że całościowo na tym nie zyskujemy.

Nieco inne zdanie ma Krzysztof Choromański: - Ja nie potrafię ocenić, która gmina, ile dołoży. To wcale nie jest tak, że jak Warszawa ma zaawansowany system, to ją ta zmiana nie dotknie. Wręcz przeciwnie, jeśli zainwestowano wielkie pieniądze, to każda poprawka pociąga za sobą koszty.

Przedstawiciele samorządów są wiec zgodni: nadal nie widać rozwiązań, które naprawiałby system:

- Poprzedni rząd urządzał konsultacje, a potem robił swoje, dzisiaj jest podobnie, bo powstaje projekt o którym się nas nie informuje, o konsultacjach jako jedna z największych korporacji w kraju, dowiedzieliśmy się ze strony RCL, bo taki już mamy nawyk, że na wszelki wypadek tam często zaglądamy – mówi reprezentant ZGW.

Świętalski dodaje jednak, że nie można zrzucać całej winy na ministerstwo:

- Jako samorządowiec, powiem, żeby być obiektywnym, że jest wiele jednostek, które nie robią nic w sprawie kontroli odpadów. A jeśli gdzieś opłata za odbiór wynosi 6 zł, to wiadomo o co chodzi.

Dlatego, jego zdaniem, MŚ zamiast ustalać nowe kolory, powinno wzmocnić nadzór na tym co dzieje się z odpadami.

- Zamiast dofinansować Wojewódzkiej Inspektoraty Ochrony Środowiska, wzmóc nadzór - bo jak samorząd zleca zadanie spółce komunalnej to jest sędzią we własnej sprawie - to my dzisiaj zmieniamy kolory. Owszem to jest zaniedbanie, ale jak gdzieś system działa dobrze, wypełniane są limity, to po co go dzisiaj burzyć?