Dekomunizacja: samorządom będzie trudno odrzucić patronów nadanych przez wojewodę

Związek Miast Polskich protestuje przeciwko niemożności zmiany nazwy ulicy czy placu po wprowadzeniu zarządzenia zastępczego przez wojewodę. Podczas piątkowego (15.12) zgromadzenia nadzwyczajnego ZMP przyjął w tej sprawie wspólne stanowisko. Wystosował także list do Senatu. To bowiem właśnie w Senacie znajduje się obecnie projekt nowelizacji ustawy dekomunizacyjnej, który znacząco ogranicza samorządom możliwość zmiany „odgórnie” nadanych nazw ulic czy placów.

• Sejm przyjął nowelizację ustawy dekomunizacyjnej. Ogranicza ona samorządom możliwość zmiany „nadanego” przez wojewodę patrona lub zaskarżenia jego decyzji do sądu administracyjnego. Projekt znajduje się obecnie w Senacie.

• Przeciwko przyjętym regulacjom zaprotestował Związek Miast Polskich. Skierował w tej sprawie list do marszałka Senatu Stanisława Karczewskiego.

• W opinii ZMP przyjęte w Sejmie regulacje są niezgodne z Konstytucją RP, naruszają ustrój i autonomię JST oraz ograniczają prawa obywatelskie.

W przyjętym 14 grudnia przez Sejm projekcie nowelizacji ustawy dekomunizacyjnej znalazły się dwa znaczące dopiski - art. 6b i art. 6c. Ten pierwszy stanowi, że w razie nadania nazwy w trybie zarządzenia zastępczego jej zmiana przez jednostkę samorządu terytorialnego albo związek JST lub związek metropolitalny wymaga uprzedniej zgody Instytutu Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni Przeciwko Narodowi Polskiemu oraz właściwego miejscowo wojewody (czyli tego, który ową nazwę nadal). Ten drugi z kolei zakłada, że skarga do sądu administracyjnego na zarządzenie zastępcze przysługuje jednostce samorządu terytorialnego albo związkowi (metropolitalnemu lub JST) jedynie w przypadku, gdy brak możliwości zmiany nazwy budowli, obiektów i urządzeń użyteczności publicznej upamiętniających „osoby, organizacje, wydarzenia lub daty symbolizujące komunizm lub inny ustrój totalitarny lub propagujące taki ustrój w inny sposób” w ciągu 12 miesięcy od wejścia w życie ustawy dekomunizacyjnej lub nie nadanie nowej nazwy w terminie 3 miesięcy od dnia uprawomocnienia się rozstrzygnięcia nadzorczego wynikał z przyczyn niezależnych od tej jednostki albo związku.

Czytaj: MSWiA podsumowało dekomunizację ulic w kilku regionach

W praktyce oznacza to, że nawet jeżeli lokalny samorząd nie będzie zadowolony z patrona ulicy lub placu, którego w swym zarządzeniu zastępczym „przydzielił” wojewoda, to zmiana takiej decyzji nie będzie łatwą sprawą.

W zaadresowanym do marszałka Senatu Stanisława Karczewskiego liście ZMP negatywnie ocenia przyjęte przez Sejm zapisy i wnioskuje do Senatu o skreślenie art.6b i 6c.

- Przyjęte przez Sejm regulacje prawne są niezgodne z Konstytucją RP, naruszają ustrój i autonomię JST oraz ograniczają prawa obywatelskie – czytamy w liście do marszałka Karczewskiego, który w imieniu ZMP podpisał jego prezes, Zygmunt Frankiewicz.

Czytaj: WSA w Olsztynie przyznał rację gminie Kruklanki ws. ul. 22 Lipca

Sprawa nie jest bynajmniej problemem teoretycznym. W ubiegłym tygodniu wojewoda śląski Jarosław Wieczorek na mocy zarządzenia zastępczego zmienił nazwę położonego w centrum Katowic placu Szewczyka na plac Marii i Lecha Kaczyńskich. W minioną sobotę kilkaset osób protestowało przeciwko tej zmianie. List otwarty opublikował także prezydent miasta Marcin Krupa, który stwierdził, nie może zgodzić się z takim rozstrzygnięciem, ponieważ nie uwzględnia ono opinii katowiczan. Prezydent wypomina wojewodzie, że 22 listopada zwrócił się z prośbą o zaproponowanie w ciągu trzech dni nowej nazwy dla placu Szewczyka, co – jak ocenił – „w sposób oczywisty uniemożliwiło skonsultowanie” tej sprawy z mieszkańcami. Proponuje również spotkanie, podczas którego chciałby zwrócić się o ponowne podjęcie decyzji, która „uwzględni głos katowiczan”. Wcześniej prezydent Krupa zapowiadał złożenie odwołania od decyzji wojewody do sądu administracyjnego.

Podobał się artykuł? Podziel się!