Menu SERWISY GRUPY PTWP

Generalny Konserwator Zabytków: Zabytki niszczeją także przez samorządy. Czas to zmienić

- Ogromna część zasobu zabytkowego kurczy się albo marnieje na skutek braku wrażliwości samorządów na ochronę zabytków - uważa wiceminister kultury, Generalny Konserwator Zabytków Magdalena Gawin. Mówi też o konieczności szkoleń m.in. dla samorządowców i zmianie systemu finansowania ochrony zabytków.
3 0 0
Generalny Konserwator Zabytków: Zabytki niszczeją także przez samorządy. Czas to zmienić
Przez lata różne podmioty dopuszczały się karygodnych zaniedbań, nie zabezpieczały obiektów - twierdzi Magdalena Gawin (fot.ilustracyjne:pixabay)

• Wiceminister mówi o najczęstszych problemach związanych z ochroną zabytkowych budynków.

• Wśród nich, szczególnie w małych miejscowościach, wymienia lokalne powiązania między samorządami a deweloperami.

• Wyjaśnia też, jak funkcjonować będzie Narodowy Funduszu Ochrony Zabytków - pierwsze pozabudżetowe źródło ich finansowania.

• Według szacunków, wpływy do niego będą rocznie wynosiły ok. 20 mln zł.

*****

Co jest największym problemem, jeżeli chodzi o ochronę zabytków w Polsce?

Magdalena Gawin: Zaniedbania zarządców, właścicieli, kupno zabytków pod działki inwestycyjne, ale także słaba skuteczność organów ścigania w sprawach związanych z przestępczością przeciwko zabytkom (...).

Przez lata różne podmioty dopuszczały się karygodnych zaniedbań, nie zabezpieczały obiektów. Znikało z nich wyposażenie, zabytkowe piece, ozdobne stiuki i posadzki, oryginalne drzwi, okna z futrynami, zdarzało się, że całe pokrycia dachowe. Po kontrolach konserwatorskich, zaleceniach, jeśli sprawa trafiała do prokuratury i nie została umorzona, w najlepszych wypadkach sąd zasądzał grzywnę w wysokości kilku tysięcy złotych. To nie tylko nie powstrzymywało dewastacji zabytkowych obiektów, ale przeciwnie - proces ten nasilał się (...).

W ramach realizacji krajowego programu ochrony zabytków i opieki nad zabytkami Narodowy Instytut Dziedzictwa przeprowadza przegląd obiektów wpisanych do rejestru zabytków. Wstępne wyniki pokazują, że setki obiektów nie istnieje. Wszyscy pamiętamy piękny dwór w Seroczynie z serialu "Noce i dnie". Był piękny, prawda? Rozebrano go najprawdopodobniej w latach 80.

Co trzeba zrobić, by to zmienić?

- Zmiany, przy takiej skali zaniedbań, muszą zajść na kilku poziomach. Pierwszy poziom to respektowanie prawa przez właścicieli i zarządców. Prawo powinno być skonstruowane tak, żeby skutecznie odstraszało tych, którzy zabytki świadomie niszczą, często pod działki inwestycyjne.

Drugi poziom zmian to działania edukacyjne, czyli szkolenia - m.in. dla samorządowców, ale także dla sędziów i prokuratorów. Cieszę się, że temat przestępczości przeciwko zabytkom wraca do szkoleń w Krajowej Szkole Sądownictwa i Prokuratury.

Ogromna część zasobu zabytkowego kurczy się albo marnieje na skutek braku wrażliwości samorządów na ochronę zabytków. Władza i środki finansowe są w Polsce bardzo zdecentralizowane. W wielu ministerstwach jest mniej środków finansowych niż w samorządach, które dodatkowo mogą ubiegać się o środki unijne. Dlatego w Ministerstwie Kultury opracowujemy nowy Krajowy Program Ochrony Zabytków, który będzie kontynuował szkolenia dla samorządowców. Oprócz edukacji - szkoleń, filmów instruktażowych, jak "Krajobraz mojego miasta", zmian w zakresie prawa - trzecią drogą działania jest zmiana systemu finansowania ochrony zabytków.

Wiceminister Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Generalny Konserwator Zabytków Magdalena Gawin (fot: MKiDN)
Wiceminister Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Generalny Konserwator Zabytków Magdalena Gawin (fot: MKiDN)

9 września weszła w życie nowelizacja ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (część przepisów, np. o administracyjnych karach pieniężnych, wejdzie 1 stycznia 2018 r.) Jakie zmiany wprowadza?

 

KOMENTARZE (2)ZOBACZ WSZYSTKIE

Znowu Warszawa chce udowadniać, że na prowincji to ciemnota i głupota!!! Może Ministerstwo powinno przyznawać pieniądze samorządom w corocznych konkursach na ochronę zabytków a nie jak do tej pory dla kościołów. Samorządowcy to nie idioci, żeby potrzebowali szkoleń- doskonale wiedzą, że zabytki tr...zeba ratować ale nie maja na nie pieniędzy. Zamiast marnować pieniądze na szkolenia można uratować kilka zabytków. rozwiń

rr, 2017-09-18 09:55:06 odpowiedz

"Ogromna część zasobu zabytkowego kurczy się albo marnieje na skutek braku wrażliwości samorządów na ochronę zabytków" - to nie jest prawda. Prawdą jest, że często zabytki marnieją, ale to nie jest tak, że samorządy tego nie widzą, czy też nie chcą temu przeciwdziałać. Problem jest, ale b...ardzo prozaiczny. Samorządy nie mają pieniędzy, a będą miały jeszcze mniej. Żeby poprawić sytuację z zabytkami, to trzeba poprawić sytuację finansową samorządów. Dotychczas ochrona nad zabytkami przypisana była administracji rządowej, a działania samorządów były jedynie pomocnicze. A i tak przeznaczano całkiem spore pieniądze - np. w Podlaskim. rozwiń

Henryk Gryko, 2017-09-18 08:02:40 odpowiedz

ZOBACZ WSZYSTKIE

ZOBACZ TAKŻE

PARTNER SERWISU

NAJPOPULARNIEJSZE

NAJNOWSZE INFORMACJE

W GALERIACH

[ x ]