- Do konsultacji trafił projekt zmian w Karcie Nauczyciela, które mają uregulować na nowo system awansu zawodowego.
- Zniknie staż i stopień nauczyciela kontraktowego, a w jego miejsce pojawi się przygotowanie do zawodu nauczycielskiego, które potrwa 3 lata i 9 miesięcy.
- Zmiany pozwolą wygenerować podwyżkę dla osób rozpoczynających pracę w zawodzie. Jednocześnie zostanie wprowadzona dodatkowa godzina do dyspozycji dyrektora.
Wygląda na to, że zmiany, które minister Przemysław Czarnek zamierza wprowadzić od 1 września 2022 r. do Karty Nauczyciela w części dotyczącej systemu awansu zawodowego nie będą tak głębokie, jak to wynikało z pierwotnych planów. Nie zmienia to jednak faktu, że są one daleko idące oraz że zachęcą część młodych ludzi do podejmowania pracy w tym zawodzie. Bo to oni przede wszystkim zyskają finansowo na przeformatowaniu systemu awansu, a więc ścieżki rozwoju zawodowego nauczycieli.
Projektowane zmiany zakładają bowiem skrócenie awansu zawodowego do dwóch stopni – nauczyciela mianowanego oraz nauczyciela dyplomowanego, przy jednoczesnym wydłużeniu stażu nauczycielskiego, który według projektu będzie się teraz nazywał „przygotowaniem do zawodu nauczycielskiego”.
Osoby, które się na to zdecydują, otrzymają wynagrodzenie w wysokości 4432,15 zł brutto, a więc o 729 zł więcej niż zarabia obecnie nauczyciel stażysta z przygotowaniem pedagogicznym oraz o 332 zł więcej niż wynosi pensja nauczyciela kontraktowego, który to stopień zniknie z systemu.
Wynika to z projektowanej zmiany w obrębie art. 30 ust. 3 Karty Nauczyciela, który określa, że średnie wynagrodzenie nauczycieli stanowi dla:
- nauczyciela nieposiadającego stopnia awansu zawodowego – 120 proc.,
- nauczyciela mianowanego – 144 proc.,
- nauczyciela dyplomowanego – 184 proc.
kwoty bazowej, określanej dla nauczycieli corocznie w ustawie budżetowej.
Przedstawione powyżej średnie wynagrodzenie nauczyciela pretendującego do zawodu zostało wyliczone na podstawie średnich wynagrodzeń, które zgodnie z przyjętą ostatnio nowelizacją Karty Nauczyciela – sankcjonującą wzrost wynagrodzeń nauczycielskich o 4,4 proc. – zaczną obowiązywać z mocą wsteczną od 1 maja 2022 r. i będą wynosiły:
- 3693,46 zł dla nauczyciela stażysty,
- 4099,74 zł dla nauczyciela kontraktowego,
- 5318,58 zł dla nauczyciela mianowanego,
- 6795,97 zł dla nauczyciela dyplomowanego.
Zgodnie z prognozą MEiN sformułowaną w omawianym tu projekcie na podstawie danych Systemu Informacji Oświatowej, zmianą wynagrodzenia w okresie od dnia 1 września 2022 r. do dnia 31 grudnia 2022 r. zostanie objętych ok. 23,3 tys. dotychczasowych etatów nauczycieli stażystów i 118,0 tys. etatów nauczycieli kontraktowych. Proponowana zmiana ma kosztować budżet państwa w 2022 r. ok. 0,26 mld zł.
Trzeba jednak zauważyć, że wprowadzając tę zmianę, która niewątpliwie obciąży budżet państwa, resort jednocześnie wprowadza rozwiązanie znacząco je rekompensujące, czego już nie wylicza. A mianowicie dodatkową godzinę, w której każdy nauczyciel będzie obowiązany do dostępności w szkole w wymiarze 1 godziny na tydzień, a w przypadku nauczyciela zatrudnionego w wymiarze niższym niż 1/2 obowiązkowego wymiaru zajęć – w wymiarze 1 godziny na 2 tygodnie. MEiN tłumaczy to potrzebą zagwarantowania uczniom i ich rodzicom możliwości konsultacji z nauczycielem, ale to rozwiązanie na pewno nie przypadnie do gustu pracownikom oświaty. Tym bardziej, że nowelizacja nie podwyższa wynagrodzeń nauczycieli mianowanych i dyplomowanych.
Cztery lata praktykowania
Owo przygotowanie do zawodu ma trwać 3 lata i 9 miesięcy, po których kandydat na nauczyciela będzie mógł przystąpić do egzaminu na pierwszy stopień awansu zawodowego – nauczyciela mianowanego.
Zatem coś za coś, chociaż projektodawca nazywa to wydłużenie skróceniem (z 6 lat do 4) okresu dochodzenia do pierwszego stopnia awansu zawodowego – nauczyciela mianowanego, ponieważ likwidacji ulegnie stopień nauczyciela kontraktowego.
Od tej projektowanej reguły przewidziano oczywiście wyjątki. W przypadku osób, które:
- posiadają stopień naukowy lub
- prowadziły zajęcia w szkole za granicą, lub
- przed podjęciem pracy w szkole były nauczycielem akademickim przez co najmniej 3 lata, lub
- posiadają co najmniej 5-letni okres pracy i znaczący dorobek zawodowy
dyrektor szkoły może skrócić okres przygotowania do zawodu do 2 lat i 9 miesięcy.
Warunkiem uzyskania stopnia awansu zawodowego i tak będzie uzyskanie co najmniej dobrej oceny pracy, pozytywnej opinii z zajęć przeprowadzonych w obecności komisji oceniającej oraz zdanie egzaminu przed komisją egzaminacyjną.
Natomiast nauczyciel mianowany będzie mógł złożyć wniosek o podjęcie postępowania kwalifikacyjnego na stopień nauczyciela dyplomowanego po przepracowaniu w szkole co najmniej 5 lat i 9 miesięcy od dnia nadania stopnia nauczyciela mianowanego.
Świadczenie na start
Warto nadmienić, że w projekcie uwzględniono część negatywnych opinii zgłaszanych pod adresem założeń, dotyczących tej części zmian w pragmatyce zawodu nauczycielskiego.
Projektodawca utrzymał jednorazowy dodatek na start w wysokości 1000 zł, którego nie było w założeniach zmian obowiązujących jeszcze jesienią 2021 r. Będzie on wypłacany osobom rozpoczynającym przygodę z zawodem nauczycielskim. Wyraźnie też określono formę zatrudniania nauczycieli w okresie przygotowania do zawodu nauczycielskiego – po przepracowaniu 2 lat i otrzymaniu co najmniej dobrej oceny pracy będą oni zatrudniani na czas nieokreślony. Dopiero gdy taki nauczyciel w ciągu 6 lat nie zrobi stopnia awansu nauczyciela mianowanego, umowa z nim będzie rozwiązana. Będzie ona mogła być przedłużona o rok, ale już jako umowa na czas określony.
W projektowanych rozwiązaniach zrezygnowano również z dość kontrowersyjnego pomysłu wprowadzenia dwóch stopni specjalizacji dla nauczycieli dyplomowanych, które miały być możliwe do uzyskania po 5 i 10 latach pracy na tym stopniu awansu zawodowego. Przynajmniej w obecnym projekcie nie ma na ten temat wzmianki.
Zgodnie z projektowanymi rozwiązaniami, łączny czas trwania całej ścieżki awansu zawodowego nauczycieli (od podjęcia pracy w szkole do uzyskania stopnia nauczyciela dyplomowanego) nie ulegnie zmianie, także dla nauczycieli będących obecnie w trakcie ścieżki awansu zawodowego, co zostanie zapewnione w przepisach przejściowych.

Materiał chroniony prawem autorskim - zasady przedruków określa regulamin.