Nauczyciele stracą na wcześniejszej emeryturze, nawet jeśli z niej nie skorzystają

• W projekcie nie zagwarantowano, że nauczyciele, którzy nie skorzystają z wcześniejszej emerytury, nie stracą prawa do rekompensaty.
• Logika wskazuje, że przywrócenie uprawnienia z tytułu art. 88 Karty Nauczyciela eliminuje zasadność rekompensaty za jego brak.
• Problem dotyczy wyłącznie nauczycieli, którzy rozpoczęli pracę w oświacie przed 2009 r.

Zgłoszony przez posłów Prawa i Sprawiedliwości projekt nowelizacji ustawy o zmianie ustawy - Karta Nauczyciela, ustawy o instytutach badawczych, ustawy - Prawo oświatowe oraz niektórych innych ustaw może okazać się niekorzystny dla nauczycieli, którzy myślą o wcześniejszej emeryturze. I to nie ze względu na wyjątkowo niekorzystny sposób jej wyliczania, ale ponieważ uderzy on w uprawnienie wszystkich nauczycieli, którzy zatrudnili się przed 1 stycznia 2009 r. Projekt odbierze im uprawnienie do rekompensaty z powodu utraty możliwości przejścia na wcześniejszą emeryturę, ponieważ na podstawie nowych przepisów znów tę możliwość będą mieli. 

Czytaj więcej

MEiN odpowiada samorządom nt. dodatkowych godzin dla nauczycieli

Nauczyciele zbliżający się do emerytury stracą. I to bez względu na to, co wybiorą

Zatem obecnie projektowane rozwiązanie jawi się jako wyjątkowo niekorzystne dla nauczycieli zbliżających się do emerytury. Po pierwsze, dlatego że wcześniejsze odejście na nią – oznacza skazanie się na wyjątkowo niskie świadczenie. Po drugie, jeśli dany nauczyciel stwierdzi, że to mu się w żaden sposób nie kalkuluje i odejdzie na emeryturę po osiągnięciu ustawowego wieku emerytalnego, to i tak straci, bo nie otrzyma rekompensaty, jaka mu obecnie przysługuje na podstawie ustawy o emeryturach pomostowych.

Dlatego obecny projekt powinien być uzupełniony o jednoznaczny przepis mówiący o tym, że nauczyciele zatrudnieni przed 2009 r. – bo tylko o tę grupę nauczycieli chodzi - mają po wejściu w życie tych zmian zagwarantowane prawo do rekompensaty z ustawy o emeryturach pomostowych.

- Z obecnego brzmienia projektowanych przepisów można wnioskować, że istnieje ryzyko, iż ci nauczyciele stracą uprawnienie do rekompensaty. Można się bowiem spodziewać, że wobec braku jednoznacznego przepisu w tym zakresie sądy pracy tak właśnie będą orzekać – wyjaśnia Sławomir Wittkowicz, przewodniczący Wolnego Związku Zawodowego „Forum - Oświata”.

Podwyższenie dopuszczalnych limitów godzin pracy związkowcom też się nie podoba

Dodaje, że związek na pewno wystąpi w tej sprawie do sejmowej Komisji edukacji nauki i młodzieży, gdy tylko projekt trafi do pierwszego czytania. Związkowcy chcą też zwrócić uwagę komisji na problem uwolnienia maksymalnego limitu godzin ponadwymiarowych dla nauczycieli, czego, jak wiadomo, domagali się od ministra edukacji i nauki Przemysława Czarnka samorządowcy.

Czytaj więcej

Będą zmiany w nauczycielskich świadczeniach kompensacyjnych

- Dlaczego samorządy nie każą swoim pracownikom pracować po 80 godzin tygodniowo – argumentuje przewodniczący Wittkowicz.

Przypomnijmy więc – że projektowana nowelizacja zakłada zmianę w art. 35 ust. 1 Karty Nauczyciela, według której w roku szkolnym 2023/2024 w szkole ponadpodstawowej nauczycielowi będą mogły być przydzielone, za jego zgodą, godziny ponadwymiarowe w wymiarze wyższym niż określony.

Podstawowe kryterium to rok rozpoczęcia pracy w szkole

Natomiast, gdy chodzi o możliwość przechodzenia nauczycieli na wcześniejszą emeryturę z odmrożonego art. 88 Karty Nauczyciela, to projekt poselski zakłada, że nauczyciele będą mogli z niej skorzystać, jeżeli spełniają następujące warunki:

• rozpoczęli przed dniem 1 stycznia 1999 r. faktyczne wykonywanie pracy na stanowisku nauczyciela, wychowawcy lub innego pracownika pedagogicznego, o których mowa w art. 1, w brzmieniu obowiązującym w dniu rozpoczęcia pracy na tym stanowisku,
• mają okres składkowy wynoszący co najmniej 30 lat, w tym co najmniej 20 lat faktycznego wykonywania pracy na stanowisku nauczyciela, wychowawcy lub innego pracownika pedagogicznego, w wymiarze co najmniej 1/2 obowiązkowego wymiaru zajęć.

Czytaj więcej

Wcześniejsza emerytura nauczycieli? Tak, ale tylko dla zdesperowanych

Na podstawie art. 1 pkt 12 projektu, zgodnie z dodanym do Karty Nauczyciela art. 93c, na emeryturę, o której mowa w art. 88a ust. 1, będą mogli przejść, począwszy od dnia:

• 1 września 2024 r. - nauczyciele urodzeni przed dniem 1 września 1966 r.;
• 1 września 2025 r. - nauczyciele urodzeni po dniu 31 sierpnia 1966 r., a przed dniem 1 września 1969 r.;
• 1 września 2026 r. - nauczyciele urodzeni po dniu 31 sierpnia 1969 r.

Można się spodziewać, że wysokość świadczenia, które będzie możliwe do uzyskania prawdopodobnie odstraszy większość nauczycieli, którzy jeszcze obecnie rozważają taką możliwość. Chyba że parlament uzna za stosowne coś do tego świadczenia dodać. 

Materiał chroniony prawem autorskim - zasady przedruków określa regulamin.