Płock: Najstarsza szkoła w Polsce obchodzić będzie 840 lat istnienia

• Tradycyjnie zjazdy wychowanków "Małachowianki", bo tak od nazwiska swego obecnego patrona szkoła jest potocznie nazywana, odbywają się co pięć lat.
• Pierwsze takie spotkanie miało miejsce w 1894 r., a ostatnie - w 2015 r.
• W 2020 roku szkoła będzie obchodzić zacny jubileusz 840 lat istnienia.

"W 2020 r. będziemy obchodzić zacny jubileusz 840 lat istnienia i oczywiście kolejny zjazd absolwentów, organizowany przez Towarzystwo Wychowanków, Wychowawców i Przyjaciół Gimnazjum i Liceum im. Marszałka Stanisława Małachowskiego" - powiedziała dyrektor szkoły Katarzyna Góralska. Jak zapowiedziała, rocznicowe obchody "Małachowianki", która w tym samym miejscu działa od 1180 r., rozpoczną się 29 maja 2020 r. i potrwają dwa dni, natomiast wcześniej - 18 maja - we współpracy z płockim Muzeum Mazowieckim otwarta zostanie okolicznościowa wystawa poświęcona szkole i jej znamienitym wychowankom.

"Chcemy w ten sposób zaprezentować historię i dorobek +Małachowianki+ oraz jej wybitnych absolwentów, by dzieje naszej szkoły mogło poznać jak najwięcej osób, także turystów odwiedzających Płock" - podkreśliła Góralska. Dodała zarazem, iż w jubileuszowym roku "Małachowianki" szkoła ta będzie gościć przedstawicieli Stowarzyszenia Najstarszych Szkół w Polsce, a zjazd dyrektorów tych placówek, który odbywa się cyklicznie, planowany jest tam na październik 2020 r.

"Ponieważ przyszły rok to 100-lecie Cudu nad Wisłą, nasza szkoła, pamiętając o swych wychowankach, którzy walczyli o niepodległość Polski, biorąc także udział w wojnie 1920 r., włączy się również w cykl obchodów upamiętniających tamte, historyczne wydarzenia" - zaznaczyła dyrektor "Małachowianki".

Obecne Liceum Ogólnokształcące im. Marszałka Stanisława Małachowskiego w Płocku otrzymało tę nazwę w 1921 r. W dokumencie organizacyjnym ówczesny minister wyznań religijnych i oświecenia publicznego Antoni Ponikowski napisał m.in.: "Na mocy aktu z dnia 11 czerwca 1921 r. Państwo Polskie objęło w ponowne posiadanie istniejącą od siedmiu stuleci w mieście Płocku szkołę średnią męską, która w latach wielkiej wojny światowej pozostawała pod opieką miejscowego Koła Polskiej Macierzy Szkolnej. Niniejszym uznaję tę szkołę za państwową i nadaję jej miano: Gimnazjum Państwowe imienia Marszałka Stanisława Małachowskiego".

I dodał dalej: "Niechże czcigodna postać +polskiego Arystydesa+ opromieniona aureolą Wielkiego Sejmu i Konstytucji Majowej, stanie się dla młodzieży polskiej wychowującej się w sędziwych murach prastarej uczelni, wzorem prawości i czystości duszy i czynów, cnoty obywatelskiej oraz zawsze chętnej gotowości do służenia Ojczyźnie".

Szkoła w tym samym miejscu działa nieprzerwanie od 1180 r. Powstała jako fundacja Dobiechny, wdowy po Wojsławie, opiekunie Bolesława III Krzywoustego, średniowiecznego władcy Polski, który pochowany jest w płockiej katedrze. Do czasów współczesnych zachowały się m.in. najstarsze budynki szkoły, fragmenty murów średniowiecznej kolegiaty św. Michała, przy której szkoła została ufundowana, XV-wieczna wieża i XVII-wieczny budynek ówczesnego Kolegium Jezuickiego.

W latach 2012-14 przeprowadzono prace remontowe i renowacyjne w "Małachowiance". Obejmowały one m.in. dach, elewacje i fundamenty oraz wnętrza zabytkowych zabudowań, w tym także muzeum. Koszt robót, ok. 29,9 mln zł, w większości pokryty został ze środków Unii Europejskiej, a pozostałą część dołożył płocki Urząd Miasta.

W przeszłości wykładowcami szkoły byli m.in.: profesor retoryki św. Andrzej Bobola (ok. 1591-1657) i Wojciech Szweykowski (1773-1838) - pierwszy rektor Uniwersytetu Warszawskiego. W szkole uczyli się: nauczyciel dzieci Adama Mickiewicza - Hieronim Napoleon Bońkowski (1807-86); ogłoszony błogosławionym Honorat Koźmiński (1829-1916); prezydent II RP i profesor Politechniki Lwowskiej Ignacy Mościcki (1867-1946); uczestnik bitwy o Anglię, dowódca polskiego skrzydła i słynnego Dywizjonu 303 płk Jan Zumbach (1915-86), podróżnik Tony Halik (1921-98), a także pierwszy premier III RP Tadeusz Mazowiecki (1927-2013).

W ostatnim czasie "Małachowianka" przy wsparciu Mazowieckiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków oraz absolwentów uruchomiła na swej stronie internetowej wirtualny spacer, dzięki któremu można poznać historię szkoły, zwiedzając m.in. jej najstarszą, zabytkową część, z muzeum i aulą oraz wieżą, gdzie znajduje się obserwatorium astronomiczne.