Szkoły specjalne kością niezgody. Nowa forma mało komu odpowiada

• Brak jakichkolwiek zmian w założeniach projektu „Edukacji dla wszystkich” niepokoi związkowców.
• 17 czerwca rada Krajowej Sekcji będzie dyskutowała nad reformą edukacji włączającej i na pewno nie będą jej chwalili.
• Związkowcy liczą, że ministerstwo odstąpi od pomysłu reformowania całego systemu edukacji osób z niepełnosprawnościami i zajmie się wspieraniem dzieci w wieku 0-6 lat.  

Ostatnie posiedzenie Komisji Edukacji i Nauki, poświęcone projektowi „Edukacja dla wszystkich”, nie przesądziło o przyszłości programu, którego ramy prawne w postaci projektów ustaw już niebawem mają zostać zaprezentowane. Wiceminister edukacji i nauki Marzena Machałek, która referowała założenia reformy systemu edukowania i wspierania dzieci z niepełnosprawnościami nie przekonała wątpiących w jej słuszność. Cóż z tego, że niemal wszyscy się zgadzają co do konieczności włączania osób z niepełnosprawnościami w życie szkolne i społeczne, skoro proponowana forma rzadko komu odpowiada.

Zobacz też: Edukacja dla wszystkich budzi wątpliwości. W puli jest pół miliarda złotych

Przedstawiciele oświatowych związków zawodowych już od momentu pojawiania się założeń programu zwracali uwagę na liczne bariery i niebezpieczeństwa w jego realizacji. I od tego czasu niewiele się zmieniło – z wyjątkiem podejścia do przyszłości szkolnictwa specjalnego, które raczej na pewno nie będzie likwidowane (przekształcane), o czym od jakiegoś czasu kierownictwo MEiN zapewnia bez pytania. Wciąż jednak niewyjaśnione pozostają kwestie tego, jak ma wyglądać praca szkół specjalnych, a zwłaszcza specjalistów w powstałych na ich bazie specjalistycznych centrach wspierania edukacji włączającej (SCWEW) oraz centrów dziecka i rodziny (CDR), które mają być utworzone z poradni psychologiczno-pedagogicznych. A to stanowi dla ich obecnych pracowników jeszcze większą zagadkę, nie mówiąc już o kwestii orzekania o niepełnosprawności, które też jest reformowane.

Szerokie grono niezadowolonych

Efekt jest taki, że środowisko oświatowe reprezentowane nie tylko przez owe szkoły specjalne i poradnie psychologiczno-pedagogiczne, ale i pracowników szkół ogólnodostępnych, do których w myśl założeń reformy mają teraz masowo trafiać młodzi ludzie z różnego rodzaju niepełnosprawnościami i dysfunkcjami z wielką nieufnością patrzy na projektowane zmiany. Tak jak na owiany nimbem tajemniczości pilotaż 16 SCWEW, który ma zaświadczyć, że cały system edukacji osób z niepełnosprawnościami można zmienić i to zaledwie w ciągu dwóch lat.

W trakcie wspomnianych już obrad sejmowej komisji wiceminister Marzena Machałek zapewniała posłów i ich gości, że program był szeroko konsultowany i zyskał akceptację środowiska, ale jakoś ani wiceprezes Związku Nauczycielstwa Polskiego Krzysztof Baszczyński, ani Monika Ćwiklińska, członek prezydium KSOiW NSZZ „Solidarność” nie chcieli tego potwierdzić.

Przedstawiciel ZNP przypomniał, że związek 26 maja wystosował pismo do premiera Morawieckiego z prośbą o odstąpienie od prac nad reformą w zakładanym terminie, ponieważ polska szkoła nie jest na nią przygotowana.

Zmienić priorytety

Natomiast przedstawicielka solidarności krytycznie oceniła dążenie MEiN do przebudowania istniejącego systemu wsparcia dzieci ze specjalnymi potrzebami. Zwróciła uwagę na konieczność rozwijania pomocy dla dzieci niepełnosprawnych i zagrożonych niepełnosprawnością w wieku 0-6 lat oraz ich rodzin tak, aby odpowiednio przygotować ich do rozpoczęcia edukacji w odpowiedniej placówce – szkole ogólnodostępnej, integracyjnej lub specjalnej.

W komunikacie Prezydium KSOiW NSZZ Solidarność z 8 czerwca 2021 r. na temat przebiegu sejmowej komisji podkreślono również, że wypowiedzi koordynatora projektu wiceminister Marzeny Machałek nie rozwiały wielu wątpliwości dotyczących dalszego funkcjonowania szkół specjalnych, poradni psychologiczno-pedagogicznych, a także statusu zatrudnionych w nich pracowników. Pominięto postulat Rady KSOiW dotyczący skutecznego egzekwowania wydawanych opinii i orzeczeń o potrzebie pomocy psychologiczno-pedagogicznej dla dzieci.

- Prezydium KSOiW popiera ideę niesienia pomocy potrzebującym dzieciom, lecz opowiada się za wzmacnianiem i poprawianiem istniejącego systemu, nie zaś za jego całkowitą zmianą – pokreślono.

Przewodniczący oświatowej Solidarności Ryszard Proksa zapewnia jednak, że na tym komunikacie się nie skończy – z przebiegu komisji sejmowej i dyskusji jaka jej towarzyszyła doszliśmy do wniosku, że nie wynika, aby ministerstwo zamierzało coś w tym projekcie zmieniać. Dlatego KSOiW wyda w tej sprawie dodatkowe stanowisko, w którym zaprotestuje przeciwko niepodejmowania przez MEiN prób zmian projektu reformy edukacji włączającej.

Będzie stanowisko

- Postanowiliśmy, że stanowisko przejmie rada sekcji, która zbiera się 17 czerwca, żeby zwiększyć jego wagę. Nie zamierzamy udawać, że nie wiemy, co to znaczy, że nic nie będzie likwidowane – wyjaśnia.

Ostateczna treść stanowiska zostanie dopiero ustalona, ale Ryszard Proksa zapewnia, że znajdzie w nim wyraz niezadowolenie związkowców wynikające z braku jakiejkolwiek reakcji ministerstwa na postulaty i uwagi, które zostały zgłoszone w stanowisku Rady KSOiW NSZZ „Solidarność” z 18 lutego.

- Do tego stanowiska na pewno się odniesiemy, żeby nikt nie twierdził, że dopiero teraz się obudziliśmy – podkreśla przewodniczący Proksa.

Związek stwierdza w nim m.in., że natarczywe wprowadzanie zmian mających na celu usytuowanie jak największej liczby uczniów z różnymi niepełnosprawnościami w szkołach ogólnodostępnych doprowadzi do braku właściwej realizacji potrzeb wszystkich dzieci.

Stanowisko z 18 lutego 2021 r. publikujemy w załączeniu.

Materiał chroniony prawem autorskim - zasady przedruków określa regulamin.