Pięcioro prezydentów przyjęło wspólną deklarację w 230. rocznicę uchwalenia Konstytucji 3 Maja

- Przywódcy państw regionu podkreślili wspólnie, że uchwalenia Konstytucji 3 Maja miało historyczne znaczenie.
- Jak wskazali, "jednocząca się Europa powinna być otwarta na wszystkie kraje i narody, które te wartości podzielają".
- W rocznicę uchwalenia Konstytucji 3 Maja odbyło się również uroczyste zgromadzenie Sejmu i Senatu Rzeczypospolitej Polskiej oraz Sejmu Republiki Litewskiej.
W poniedziałek w 230. rocznicę uchwalenia Konstytucji 3 Maja na Zamku Królewskim w Warszawie prezydenci Polski - Andrzej Duda, Litwy - Gitanas Nauseda, Estonii - Kersti Kaljulaid, Łotwy - Egils Levits i Ukrainy - Wołodymyr Zełenski przyjęli wspólną deklarację, podkreślając historyczne znaczenie konstytucji z 1791 r.
Przywódcy państw regionu podkreślili wspólnie, że "przyjęcie w 1791 roku tego doniosłego aktu, regulującego ustrój prawny Rzeczypospolitej Obojga Narodów, miało historyczne znaczenie, była to bowiem pierwsza na naszym kontynencie i druga w świecie przyjęta nowoczesna ustawa zasadnicza".
Prezydenci wyrazili przekonanie, że "pomyślność naszego wspólnego dziedzictwa i wspólnego domu, zakorzenionych w cywilizacji europejskiej, wymaga, aby właśnie tak jak dom, Europa była budowana na fundamencie podstawowych wartości i zasad".
- Są nimi bez wątpienia: wolność, suwerenność, integralność terytorialna, demokracja, rządy prawa, równość i solidarność - oświadczyli liderzy państw regionu.
Jak wskazali, "jednocząca się Europa powinna być otwarta na wszystkie kraje i narody, które te wartości podzielają".
Prezydenci zaznaczyli w deklaracji, że ze zrozumieniem i poparciem odnoszą się "do wytrwałych dążeń wszystkich ludów naszego regionu, z którymi łączy nasze narody wspólnota dziejowego losu, a które dzisiaj pragną cieszyć się tak jak my dobrodziejstwami wolności i demokracji, odważnie domagając się respektowania swoich praw".
- Uważamy, że dla nas wszystkich solidarność narodów, szczególnie przy obecnych zagrożeniach dla naszego wspólnego bezpieczeństwa, jest jednym z kamieni węgielnych pokoju, stabilności, rozwoju, dobrobytu i odporności. Kierując się tym przekonaniem, będziemy z zaangażowaniem kontynuować dialog i współpracę reprezentowanych przez nas państw - oświadczyli prezydenci.
Mamy prawo do dumy i satysfakcji, że jesteśmy depozytariuszami Konstytucji 3 Maja
Podczas uroczystego zgromadzenia posłów i senatorów prezydent powiedział, że "jeden z wielkich myślicieli europejskich XVIII wieku, twórca nowoczesnego konserwatyzmu Edmund Burke nazwał Konstytucję 3 Maja najczystszym dobrem publicznym, jakim kiedykolwiek obdarowano ludzkość"
- Mamy prawo do ogromnej dumy i satysfakcji, że jesteśmy depozytariuszami tego tak wspaniałego wielkiego dobra. To chluba i zaszczyt, ale także i wielkie zobowiązanie. Zobowiązanie pamięci i zobowiązanie dbałości, aby dzieło Konstytucji 3 Maja pozostało wciąż żywą skarbnicą fundamentalnych wartości, którymi powinniśmy się kierować w życiu publicznym oraz w przestrzeni międzynarodowej - podkreślił Andrzej Duda.
- Niech będzie ono dla nas współczesnych nieustanną inspiracją pośród wyzwań XXI wieku. Tak pojmujemy ponadczasowe przesłanie Konstytucji 3 Maja, Konstytucji wolności, Konstytucji niepodległości, konstytucji solidarności ludzi i narodów - dodał prezydent.
W imię pamięci i w imię przyszłości
W rocznicę uchwalenia Konstytucji 3 Maja odbyło się uroczyste zgromadzenie Sejmu i Senatu Rzeczypospolitej Polskiej oraz Sejmu Republiki Litewskiej. W uroczystości w Warszawie, w gmachu Sejmu, uczestniczyli m.in. prezydenci Polski i Litwy, z litewskim Sejm połączono się zdalnie.
- Jesteśmy dziedzicami wielkiego i w znaczącej mierze wyjątkowego dzieła: wyprzedzając o kilka miesięcy pierwszą konstytucję francuską, nasza ustawa rządowa była mądrym połączeniem idei europejskiego Oświecenia oraz naszej własnej wielowiekowej tradycji republikanizmu. Była wyrazem unikatowej kultury politycznej, która do dziś składa się na nasze duchowe DNA, na naszą tożsamość: kultury obywatelskiej wolności, której tak bardzo brakowało ówcześnie w wielu państwach zachodniej Europy, rządzonych przez absolutnych monarchów i ich biurokrację - mówił prezydent Duda.
Wskazywał, że najważniejszym celem konstytucji było umocnienie obywatelskiej wolności i jej poszerzenie na stan mieszczański, a jednocześnie wzmocnienie rządności i sprawności państwa, aby ochronić jego niepodległość, zagrożoną przez sąsiednie imperia. Dlatego - zwracał uwagę - większe uprawnienia otrzymała władza wykonawcza, zniesione zostało liberum veto i otwarto drogę do budowy nowoczesnego narodu, a właściwie kilku współtworzących Rzeczpospolitą narodów.
Prezydent mówił, że dowodzi tego dopełniający dzieła konstytucji wydany w październiku 1791 r. akt Zaręczenia Wzajemnego Obojga Narodów. "To piękne, symboliczne miano. Zaręczenie oznacza upewnienie, gwarancję, a jednocześnie wprost nawiązuje do aktu zaręczeń, który nieodłącznie kojarzy się z bliskością, zaufaniem i miłością dwojga osób wybierających siebie nawzajem na zawsze" - dodał.
- W tym akcie zaręczenia stanowiącym istotny filar ustrojowy Rzeczypospolitej, Korona i Litwa potwierdzały swój związek i udzielały sobie nawzajem gwarancji. Akt ten wychodził naprzeciw oczekiwaniu elity politycznej Wielkiego Księstwa Litewskiego, by zaznaczyć równość Polaków i Litwinów w ich odnowionym państwie. Twórcy konstytucji pokazali w ten sposób umiejętność - tak potrzebną i dzisiaj - budowania jedności bez niszczenia wielości, tworzenia wspólnoty opartej na fundamencie kompromisu - mówił Duda.
Gitanas Nauseda oświadczył, że "Litwa nadal kroczy ramię w ramię z Polską". - Dziś razem jesteśmy członkami Unii Europejskiej i NATO. Wspólnie troszczymy się o więzi polityczne, obronne, gospodarcze i kulturowe. Dążymy do zapewnienia bezpieczeństwa naszego regionu. Doskonale uświadamiamy sobie, że od naszego wspólnego sukcesu zależą nadzieje sąsiednich państw na życie takie jakiego chcą, a nie takie, które jest im narzucane z zewnątrz - powiedział prezydent Litwy.
- Świętujmy jubileusz uchwalenia Konstytucji 3 maja w imię pamięci, a zarazem w imię przyszłości. Jedno bezpośrednio wiąże się z drugim. Pamięć bowiem, dumna, wierna, a także rozumiejąca, pozwala wyciągać wnioski, jest wielką siłą. Daje nam ona poczucie zakorzenienia, tożsamości oraz ugruntowaną na doświadczeniach mocną wiedzę, czego chcemy, a czego nie chcemy. Pamięć służy pomyślnej i przemyślanej przyszłości - oświadczył prezydent.
Zaznaczył, że chcemy pamiętać, że Konstytucja 3 maja i jej historyczna spuścizna to wspaniała, inspirująca opowieść, przede wszystkim o energii witalnej, o aktywizmie, o zdolności do samonaprawy, o poczuciu odpowiedzialności za dobro wspólne. "Jest to również opowieść o potędze wspólnoty i potędze zgody narodowej (...). Jest to zarazem opowieść o sile wolności, praworządności i demokracji" - dodał.
Czy Polaków będzie stać na mieszkania? Zobacz najnowszą debatę
Artykuł nie posiada jeszcze żadnych komentarzy.