Sejmowa komisja negatywnie o propozycjach Senatu do ustawy górniczej

Senat zgłosił trzy poprawki. W pierwszej zaproponował ujednolicenie świadczeń socjalnych dla pracowników na urlopach górniczych na poziomie 80 proc. wynagrodzenia. W wersji sejmowej, jeżeli urlop zostałby przyznany przez końcem 2021 r. - świadczenie miałoby wynosić 75 proc. Druga poprawka rozszerza grupy uprawnionych do otrzymania jednorazowej odprawy pieniężnej o pracowników zakładów górniczych w likwidacji. W trzeciej Senat zobowiązuje rząd do składania rokrocznie sprawozdania z wykonania znowelizowanej ustawy. Koszty poprawek oszacowano na 120 mln zł.

Uchwalona na początku października nowela przewiduje m.in., że do Spółki Restrukturyzacji Kopalń (SRK) ma zostać przekazany majątek dwóch kopalń: ruchu Jastrzębie III oraz ruchu Pokój. Do SRK przejdzie też grupa pracowników obu kopalń, którzy będą mogli skorzystać z osłon socjalnych: urlopów górniczych, urlopów dla pracowników zakładów przeróbki węgla oraz jednorazowych odpraw pieniężnych. Rozwiązania te są pomocą publiczną i jako takie wymagają notyfikacji Komisji Europejskiej, jednak ministerstwo aktywów nie spodziewa się problemów - według niego będzie to jedynie aktualizacja notyfikacji zaakceptowanej już przez KE kilka lat temu. Ustawa ustala maksymalny limit wydatków z budżetu państwa na restrukturyzację górnictwa w latach 2021-2027 na 8 mld 245 mln zł.

Nowela zakłada, że do SRK będą mogły trafiać kopalnie (lub ich wydzielony majątek), których likwidację rozpoczęto w okresie od 1 września br. do 31 grudnia 2023 r. Ponadto projekt umożliwia do końca 2027 r. dalsze finansowanie z budżetu państwa zadań obecnie realizowanych przez spółkę restrukturyzacyjną. Natomiast pracownicy przeniesieni do SRK wraz z majątkiem będą korzystać (jak dotąd) z osłon socjalnych - urlopów górniczych i jednorazowych odpraw pieniężnych.

Warunki osłon dla odchodzących z pracy górników będą takie, jakie wynegocjowano w podpisanej pod koniec maja br. umowie społecznej dotyczącej zasad i tempa transformacji górnictwa. Oznacza to podniesienie wysokości świadczenia na tzw. urlopie górniczym z 75 proc. do 80 proc. dotychczasowego wynagrodzenia górnika oraz podniesienie wielkości jednorazowej odprawy pieniężnej do 120 tys. zł "na rękę". Z urlopów i odpraw ma skorzystać łącznie ponad 3,7 tys. pracowników ruchów Pokój i Jastrzębie III.

Przewidziana w nowelizacji data 31 grudnia 2027 r., do której możliwe będzie finansowanie likwidacji majątku kopalń ze środków budżetowych, wynika z faktu, iż właśnie wtedy traci ważność Decyzja Rady Europejskiej z 10 grudnia 2010 r. w sprawie pomocy państwa ułatwiającej zamykanie niekonkurencyjnych kopalń węgla. Dalsza likwidacja ze środków publicznych będzie wymagała nowej zgody Komisji Europejskiej, o którą obecnie stara się strona polska.