Wiemy jednak o ok. 19 tysiącach gospodarstw, które posiadają piec węglowy. Na dziś sytuacja wygląda tak, że centrum miasta i „przyległości” w 100 proc. posiadają sieć ciepłowniczą i gazową, ale nie ma przymusu podłączenia się do niej. Mieszkańcy wskazują na problemy związane z finansowaniem tego źródła ciepła. Ja z kolei wskazuję na potężny problem smogu, nawet w centrum miasta. Otwarcie też mówię, że jestem zwolennikiem obowiązku podłączenia się do istniejących sieci.
Aktualnie jako miasto przy zmianie planu zagospodarowania przestrzennego wpisujemy wszędzie obowiązek podłączenia się do istniejących sieci. Co prawda służby nadzoru wojewody z początku trochę protestowały, ale ostatecznie dały się przekonać.
Może to w ogóle jest pomysł na rozwiązanie tej kwestii w sytuacji, gdy nie ma ustawowego wymogu podłączania się do sieci?
- Tyle że w takim przypadku trwałoby to bardzo długo.
Pewnie nie ułatwia wam działania fakt, że sieć cieplna w mieście nie jest własnością samorządu?
- Dla samorządów, zwłaszcza w miastach 100-tysięcznych, taka sytuacja jest zaskoczeniem. To wynika z tego, że w latach 90. XX wieku nie nastąpiła komunalizacja sieci i dzisiaj właścicielem sieci cieplnej w Rybniku jest PGNiG Termika. Głównym źródłem ciepła jest znajdująca się przy kopalni Chwałowice elektrociepłownia. Ponadto jedno z małych osiedli ogrzewane jest ciepłem odpadowym pochodzącym z elektrowni Rybnik i jest plan właściciela, tj. PGE, aby przy współpracy z PGNiG Termiką podać ciepło z elektrowni w kierunku centrum miasta. Jest to zgodne z planem zaopatrzenia miasta w ciepło, przy czym mówimy tu o potężnej inwestycji. Jako miasto jesteśmy w stałym kontrakcie z PGE i PGNiG Termiką, podpisaliśmy listy intencyjne i czekamy, aż zostanie przedstawiona strona finansowa tego przedsięwzięcia. Na pewno miasto będzie je wspierać na poziomie pozwoleń na budowę.
Pomogła by specustawa, która by pozwoliła na budowę sieci ciepłowniczej na podobnej zasadzie, wedle której budowane są dzisiaj drogi, w najprostszy sposób. Gdyby udało podać się ciepło z elektrowni Rybnik, to jego koszt byłby niższy i tym samym element zachęty ekonomicznej do podpięcia się do sieci byłby większy. To jednak wyzwanie na przyszłość. Na razie staram się zaś dopingować sieci gazowe do rozbudowy infrastruktury w dzielnicach peryferyjnych. Bywa, że skutkiem podłączenia do sieci gazowej np. szkoły i budynku OSP spółka gazownicza chce rozbudowywać sieć w ogóle w tamtym kierunku.
Rybnicki Alarm Smogowy apeluje do władz miasta, aby te wystąpiły do sejmiku województwa śląskiego celem wprowadzenia korekty do uchwały antysmogowej. Chodzi o to, by skrócić terminy wymiany „kopciuchów” w przypadku Rybnika. I co władze Rybnika na ten postulat?
- Serce podpowiada mi, że to jest dobra droga, ale rozum wskazuje na zasoby ZGM-u i skalę problemu. Jeśli patrzymy z jednej strony na liczbę pieców, które sami we własnym zasobie musimy wymienić, a z drugiej na rynek firm, które by miały się tym zająć, to obawiam się, że nie jest to realne.
Skoro nie tędy droga, to którędy?
- Potrzebujemy działań systemowych. Niezbędny jest taki system kontroli nad paleniskami, który byłby systemem zamkniętym i skatalogowanym na poziomie całego państwa. Trzeba odejść od kontroli klienta sklepu, a zająć się sklepem, który dane paliwo sprzedaje. Raz do roku powinny odbywać się obowiązkowe kontrole kominiarskie, a nowelizacja prawa budowanego powinna sprawić, że zmiany źródła ciepła będą kwalifikowane jako „zmiany istotne”. Trzeba również zająć się jakością tego, co sprzedają górnicze spółki Skarbu Państwa. Spalając odpowiedniej jakości węgiel w odpowiednim palenisku, można minimalizować straty środowiskowe. Tymczasem dzisiaj państwo polskie poprzez swoje spółki sprzedaje w handlu detalicznym paliwo, które z nazwy jest „eko”, ale głosy specjalistów wskazują, że powinno mieć ono wyższe parametry.
Przy czym na końcu tego łańcuszka i tak mamy mieszkańca…
- Niska emisja to problem dzielnic głównie z budynkami jednorodzinnymi i tu rzeczywiście dochodzimy do kwestii priorytetów mieszkańców. Chcemy żyć w czystym środowisku, więc musimy przyjąć do wiadomości, że ekologia kosztuje. Tyle że nieraz mieszkaniec woli wziąć samochód na raty niż też na raty wymienić piec. Na to się nakłada jeszcze jakość paliw, które można kupić w legalnym obrocie. Śmiem twierdzić, że gdyby dziś każdy w domu miał piec V klasy i kupował odpowiednie paliwo, to sytuacja byłaby o wiele lepsza.
A na razie mamy dwuletnie moratorium na wejście w życie części zapisów rozporządzenia o jakości paliw.
- Co jest dla mnie kompletnie niezrozumiałe. To jest jakaś schizofrenia. Z jednej strony premier mówi w swoim expose, że jest to podstawowe zadanie rządu, a z drugiej strony mamy rozporządzenie, które nie dość, że nie spełnia postulatów dotyczących jakości węgla, to jeszcze pozostaje zawieszone.
Drugim źródłem smogu jest transport samochodowy. Rybnik akurat mocno stawia na transport publiczny, np. dofinansowując – co akurat nie jest normą – połączenia kolejowe. Ten projekt będzie kontynuowany?
- Tak. Wydamy na niego w tym roku 600 tysięcy zł. Stawiamy na renesans kolei w modelu subregionalnym. Na razie uczestniczą w tym projekcie dwa miasta, ale przy rozbudowie sieci kolejowej mogłyby dołączyć następne, chociażby Czerwionka-Leszczyny. Fantastycznie byłoby, gdyby kiedyś udało się połączyć koleją Żory, Rybnik, Wodzisław Śląski i Jastrzębie- Zdrój. Te miasta są blisko siebie, a sieć kolejowa istnieje, choć wykorzystywana jest głównie do transportu towarowego, więc myślę, że przy odrobinie dobrej woli dałoby się stworzyć takie połączenia.
Dzięki dofinansowaniu ze strony obu miast wyraźnie przybyło połączeń między nimi. A jaki był odzew pasażerów?
- Tendencja jest zdecydowanie wzrostowa. Jako miasto na pewno będziemy się starali w dalszym ciągu rozbudowywać komunikację publiczną. Zdaję sobie sprawę, że biorąc pod uwagę rozległość Rybnika, to dla mieszkańców dzielnic oddalonych od centrum transport samochodowy ciągle jest najszybszy. Tyle że dziś na 133 tysiące mieszkańców mamy 103 tysiące zarejestrowanych pojazdów, z czego ok. 80 tysięcy stanowią samochody osobowe. Do tego trzeba doliczyć wszystkie samochody, które do nas przyjeżdżają z ościennych gmin. Stawiam tezę, że czasami ok. godziny 15 mamy w mieście więcej samochodów aniżeli mieszkańców. Doświadczenia całej Europy pokazały, że jest pewien moment, w którym przekroczona zostaje „masa krytyczna” i wówczas centrum staje. Nie chciałbym do tego dopuścić, stąd szereg działań na rzecz tego, by porządkować strefę parkowania, strefy ruchu tranzytowego, pieszego i rowerowego. Co oczywiście napotyka na pewien opór.
W tym samym zestawie partnerów, tj. wspólnie z miastem Wodzisław Śląski i Kolejami Śląskimi, uruchomiliście pod koniec ubiegłego roku wspólny bilet. Tutaj też będzie kontynuacja?
- Tak. Moim marzeniem jest, aby wspólny bilet pojawił się w całym subregionie zachodnim województwa śląskiego. Oczywiście elementów, które musiałyby się złożyć na taką układankę, jest bardzo dużo, a modele komunikacyjne w różnych miastach obowiązują bardzo różne. Powołana została jednak grupa, która ma szukać rozwiązań na poziomie technologicznym i finansowym. Czeka nas też jeszcze jeden element układanki, tzn. infrastruktura. Bo nawet gdy uruchamiamy dodatkowe połączenia komunikacji publicznej, a natrafiają one na objazd, to mieszkaniec zupełnie nie zauważa zmiany jakości. Pod tym względem jesteśmy w połowie drogi. PKP wreszcie wyremontowało wiadukt, którego zamknięcie powodowało, że miasto było podzielone na dwie części. Budowana obwodnica Racibórz-Pszczyna kompletnie złamie stary system komunikacyjny, powodując, że kolej przestanie być tym elementem, który nas dzieli. Na pewno będziemy tak budować tę siatkę, aby była jak najszybsza i by stanowiła realną alternatywę dla samochodów. Tu oczywiście pojawia się pytanie o politykę parkingową i cały system opłat.
Czytaj: 9 zł za godzinę parkowania, także w soboty
Ano pojawia się. Od zeszłego roku samorządy zyskały narzędzia do bardziej swobodnego kształtowania stawek parkingowych. Czy Rybnik z tego narzędzia zamierza skorzystać?
- Rozmowa z radnymi w tym temacie jest dopiero przede mną. Generalnie jednak chciałbym, aby polityka miejska w zakresie parkowania szła w takim kierunku, że im bliżej centrum, tym drożej. Chciałbym jak najdłużej utrzymać aktualną cenę na parkingu wielopoziomowym, dźwigać ją z kolei w pasach drogowych i nauczyć mieszkańców, że nie ma sensu krążyć po mieście, tylko trzeba zostawić samochód w jednym miejscu i w centrum poruszać się na piechotę. Chciałbym też zlikwidować dzikie parkowanie, bo to z jednej strony strata dla gminy, a z drugiej pewien bałagan w przestrzeni miasta. Nie jest to łatwe, bo opór mieszkańców jest duży.
Czy w ramach polityki parkingowej miasto w jakiś sposób zamierza premiować samochody z uruchomionego właśnie systemu carsharingu?
- Mamy ulgi na parkingach dla samochodów elektrycznych. Tyle że dzisiaj mamy takich samochodów w Rybniku dokładnie 29.
PLIKI COOKIES
PODZIEL SIĘ
TWITTNIJ
UDOSTĘPNIJ
Podobał się artykuł? Podziel się!
