Recykling w Polsce - ile odpadów wytwarzamy, a ile przetwarzamy

Przeciętny Polak w 2020 r. wytworzył około 342 kg odpadów komunalnych - najwięcej w województwie dolnośląskim (404 kg), a najmniej w świętokrzyskim (232 kg).
W 2020 r. odpady komunalne zostały w Polsce poddane recyklingowi zaledwie w 26,7 proc., na składowiska trafiło 39,78 proc. z nich.
W 2021 roku gminy muszą poddać selektywnej zbiórce in przegotowaniu do recyklingu 20 proc. odpadów, ale już w 2025 roku będzie to aż 55 proc.

Przeciętny Polak w 2020 r. wytworzył około 342 kg odpadów komunalnych. W Europie średnia ta jest wyższa i wynosi 500 kg, W Rumunii to ok. 280 kg, a Danii 844 kg.

GUS podaje, że najwięcej odpadów komunalnych na jednego mieszkańca odnotowano w województwach: dolnośląskim (404 kg), zachodniopomorskim (391 kg), lubuskim (380 kg) i śląskim (376 kg). Na drugim krańcu stawki znalazły się z kolei województwa: świętokrzyskie (232 kg odpadów komunalnych rocznie na mieszkańca), lubelskie (234 kg), podkarpackie (242 kg), podlaskie (283 kg) i warmińsko-mazurskie (306 kg). Urząd zauważył jednak, że w dwóch regionach z tego grona - podlaskim i świętokrzyskim - odnotowano największe w skali roku wzrosty – po 31 kg. Zmniejszenie liczby odpadów w przeliczeniu na mieszkańca wystąpiło jedynie w województwach mazowieckim (z 336 kg do 321 kg) i warmińsko-mazurskim (z 308 kg do 306 kg).

Czytaj też: Gminy alarmują. Wytwarzamy coraz więcej odpadów

Co się dzieje w naszymi śmieciami?

Główny Urząd Statystyczny podaje też dane o wskaźnikach recyklingu. W raporcie pt. „Polska na drodze zrównoważonego rozwoju” urząd zamieszcza tabelę z której wynika, że od 2010 r. wskaźnik recyklingu zwiększył się z 15 proc. do 26 proc. Odsetek odpadów komunalnych poddanych recyklingowi w 2010 r. wynosił 16,3 proc., natomiast w 2018 r. oscylował wokół 34,3 proc.

Według informacji zgromadzonych natomiast w Bazie Danych Lokalnych w 2020 r. odpady komunalne zostały w Polsce: poddane recyklingowi w 26,7 proc. ( 3 498,6 tys. ton), przekształcone biologicznie (kompostowanie lub fermentacja) – w 12,03 proc. (1 577,9 tys. ton), przekształcone termicznie w 21,52 proc. – 2 822,6 tys. ton oraz przekazane na składowiska w 39,78 proc. – 5 217,7 tys. ton.

Czytaj też: Łódź chwali się rekordem posegregowanych odpadów. Jest czym?

Zgodnie z unijnymi wymogami poziom przygotowania do ponownego użycia i recyklingu, jaki każde państwo członkowskie UE musi osiągnąć, wynosi 50 proc. w 2020 r. i 55 proc. od 2025 r.

Jakie limity mają gminy?

Jednak po zmianach dokonanych przez Ministerstwo Klimatu i Środowiska za rok 2020 gminy rozliczane były nadal z czterech frakcji - papier, metal, plastik i szkło. Od 2021 roku poziom przygotowania do ponownego użycia i recyklingu będzie wyliczany w stosunku do wszystkich odpadów komunalnych, czyli z uwzględnieniem takich frakcji jak np. bioodpady czy tekstylia.

19 listopada 2020 r. Sejm obniżył poziomy przygotowania do ponownego użycia i recyklingu odpadów komunalnych, które gminy są zobowiązane osiągnąć przez kolejne lata: do 20 proc. za rok 2021, a dopiero za rok 2025 - 55 proc. Wcześniej zgodnie z przepisami dyrektywy odpadowej, gminy miały osiągnąć 50 proc. już w 2020 roku.

Gminy będą zatem zobowiązane osiągać w kolejnych latach poziomy przygotowania do ponownego użycia i recyklingu odpadów komunalnych w wysokości nie mniejszej wagowo niż:

20 proc. – za rok 2021;
25 proc. – za rok 2022;
35 proc. – za rok 2023;
45 proc. – za rok 2024;
55 proc.– za rok 2025;
56 proc. – za rok 2026;
57 proc. – za rok 2027;
58 proc. – za rok 2028;
59 proc. – za rok 2029;
60 proc. – za rok 2030;
61 proc. – za rok 2031;
62 proc. – za rok 2032;
63 proc. – za rok 2033;
64 proc. – za rok 2034;
65 proc. – za rok 2035 i za każdy kolejny.

Co się recyklinguje?

Z danych pozyskanych od recyklerów przez Stowarzyszenie „Polski Recykling” wynika, że w Polsce rocznie poddaje się recyklingowi wybrane frakcje odpadów:

szkło – 740 tys. ton;
papier – 1 140 tys. ton;
aluminium – 55 tys. ton;
tworzywa sztuczne – 581 tys. ton.

Łącznie to 2 mln 516 tys. ton surowców odzyskanych dla przemysłu i producentów, które zamiast powiększać wysypiska śmieci lub zanieczyszczać przyrodę, wracają do gospodarki.

Czytaj też: Jakie będą poziomy recyklingu opakowań? Trwają konsultacje dwóch odpadowych rozporządzeń