Wspólny bilet kolejowy – ile interesu publicznego, ile politycznego?

Operatorzy będą otrzymywać zapłatę za kupiony wspólny bilet według systemu prowizyjnego (odsetkowego).

Samorządy wojewódzkie obawiają się, że degresywna formuła wspólnego biletu będzie niekorzystna dla nich – im dalej pasażer jedzie, tym cena biletu będzie niższa.

To oznacza, że spółki kolejowe należące do samorządów mogą mniej pozyskiwać pieniędzy, bowiem stoją na początku lub końcu łańcucha podróży pasażerów.

Podczas spotkań z reprezentantami resortu i PKP SA przedstawiciele samorządów podkreślali dotychczas też obawy, że będą obciążeni kosztem wdrożenia systemu biletowego.

- Te koszty dla spółek i województw będę minimalne, w dodatku zostaną sfinansowane ze środków budżetu państwa – powiedział wiceminister Bittel. – Pamiętajmy natomiast, że dzięki wspólnemu biletowi rośnie szansa przyciągania na kolej nowych pasażerów, bo stanie się ona pierwszym wyborem środka transportu, a to wpłynie także na większe przychody przewoźników.

Z symulacji przeprowadzonej przez resort i PKP SA wynika, że bezpośredni ubytek wpływów do kasy samorządowej (ale gdzie jeździ tylko Polregio) z tytułu wprowadzenia wspólnego biletu w Polsce będzie sięgać rocznie od kilkunastu do 50 tysięcy zł. Stratę tę można odrobić, gdy kolej przyciągnie o kilka procent więcej pasażerów.

Różne uwagi

Zdaniem Krzysztofa Mamińskiego, prezesa zarządu PKP SA, po stronie resortu i PKP jest już wszystko gotowe do tego, aby wspólny bilet wprowadzić w grudniu tego roku.

- Jest system informatyczny, są szkoleni pracownicy, jest też budżetowe źródło finansowania na pokrycie kosztów wdrożenia systemu – powiedział Mamiński.

Według niego, istnieje duża szansa, że na przystąpienie do niego zdecydują się wszyscy samorządowcy albo większość z tych, gdzie operuje wyłącznie Polregio. Wyraził nadzieję, że zainteresowanie przystąpieniem do systemu wykazują m.in. Koleje Łódzkie i Koleje Wielkopolskie.

- Na decyzję przewoźników regionalnych i samorządów będziemy czekać do około połowy września, bowiem wtedy będzie wystarczająco czasu na ich włączenie jeszcze w tym roku do systemu wspólnego biletu – dodał prezes PKP SA.

Możemy prześcignąć inne kraje

Wprowadzenie wspólnego biletu na kolei było ideą wałkowaną na różne sposoby i na różny użytek, także polityczny.

Obiektywnie patrząc, udany finał będzie wielką wygodą dla pasażerów i wielką sprawą. Dziś w Europie takie systemy mają jedynie Szwajcaria i Wielka Brytania. W obu zresztą krajach – także dzięki świetnej organizacji przewozów i jakości taboru – systematycznie rośnie liczba pasażerów, korzystających z kolei.

Obecna sytuacja z podjęciem decyzji przez polskie samorządy w sprawie wspólnego biletu ma niestety też podłoże polityczne. Większość marszałków otwarcie deklaruje niechęć do rządowych poczynań.

Z drugiej strony – w przypadku sukcesu, gremialnego przystąpienia do systemu wspólnego biletu, nie powinien on być przypisywany tylko jednej opcji politycznej.