Piotr Woźny: Polska nie straci miliardów euro z UE na walkę ze smogiem

Nie zerwano rozmów pomiędzy Polską a Komisją Europejską ws. unijnych środków na walkę ze smogiem. Już w przyszłym tygodniu odbędą się kolejne rozmowy. W grę wchodzi od 4 do 8 mld euro w perspektywie budżetowej na lata 2021-2027 - mówi Piotr Woźny, pełnomocnik prezesa Rady Ministrów ds. Programu Czyste Powietrze.

• Finansowanie Programu Czyste Powietrze na lata 2019 i 2020 jest zapewnione ze środków krajowych. 
• Do końca wakacji powinno zostać określone stanowisko Polski dotyczące tego, że banki i samorządy zostaną włączone w proces dystrybucji środków pomocowych w Programie Czyste Powietrze.
• Wartość środków, które będą Polsce potrzebne, aby uzupełnić finansowanie Programu Czyste Powietrze w latach 2021-2027 szacować należy na kwotę między 4 a 8 mld euro. Doniesienia o tym, że stracimy te pieniądze są przesadzone.

Pojawiły się doniesienia, że Polska może stracić miliardy euro unijnych pieniędzy na walkę ze smogiem. Czy pieniądze z UE są zagrożone?

- Przede wszystkim podkreślić należy, że prowadząc obecnie Program Czyste Powietrze nie korzystamy z żadnych środków unijnych. Rozmowy, jakie prowadzimy z KE, dotyczą przyszłej perspektywy finansowej, jaka będzie realizowana w latach 2021-2027.

Obecne publiczne źródła finansowania Programu Czyste Powietrze to ulga podatkowa w podatku dochodowym od osób fizycznych oraz środki WFOŚiGW i NFOŚiGW. Finansowanie unijne będzie ważnym uzupełnieniem tych środków w przyszłości. Mamy więc bardzo dużo czasu na to, aby ustalić z KE wysokość i zasady dostępności tych środków.

Absolutnie nie widzę powodów dla alarmistycznych informacji, że jakoby mamy stracić te pieniądze.

Media piszą, że rozmowy z KE zostały przerwane…

- To, do czego doszło, to odwołanie posiedzenia Komitetu Sterującego Programu Czyste Powietrze, ponieważ KE napisała, że zanim odbędzie się posiedzenie Komitetu Sterującego to chciałaby spotkania na wysokim, politycznym poziomie. Celem tego spotkania będzie podjęcie strategicznych decyzji co do tego, czy sektor bankowy i gminy zostaną przez Polskę zaangażowane jako narzędzia dystrybucji środków w Programie Czyste Powietrze. To spotkanie jeszcze się nie odbyło, dlatego Komisja uznała, że przedwczesne będzie spotkanie Komitetu Sterującego.

Nie oznacza to jakiegokolwiek zerwania kontaktów z KE czy zerwania prac nad finansowaniem Programu Czyste Powietrze ze środków unijnych w przyszłej perspektywie. To kompletnie niewłaściwa interpretacja.

Kiedy może odbyć się spotkanie z przedstawicielami KE?

- Już w przyszłym tygodniu wysocy rangą przedstawiciele KE przyjeżdżają na spotkanie do Warszawy i rozmowy dotyczące Programu Czyste Powietrze będą się toczyły. Do końca wakacji powinno zostać określone stanowisko Polski dotyczące tego, że banki i samorządy zostaną włączone w proces dystrybucji środków pomocowych w Programie Czyste Powietrze.

Czy finansowanie Programu Czyste Powietrze na lata 2019 i 2020 jest zapewnione?

- Absolutnie tak! To są środki krajowe, które od 2021 r. chcemy uzupełnić dofinansowaniem unijnym. Jestem w pełni przekonany, że nie ma jakiegokolwiek ryzyka, że nie osiągniemy porozumienia z KE co do tego, jak te środki w przyszłej perspektywie wykorzystywać.

Obecne zamieszanie z wyborem szefa KE może mieć wpływ na te negocjacje?

- To są kompletnie niezależne od siebie rzeczy, cały czas rozmawiamy z DG Regio o funduszach strukturalnych. Posiadamy raport Banku Światowego, przygotowany w ramach pomocy technicznej zleconej przez KE, z którego wynika, jak te środki powinny być rozdysponowane. Pozostaje tylko osiągnąć techniczne porozumienie. Pamiętajmy, że cały czas mówimy o środkach, które w Polsce będą dostępne od 2021 r.

Jakie kwoty wchodzą w grę?

- Wartość środków, które będą Polsce potrzebne aby uzupełnić finansowanie Programu Czyste Powietrze szacować należy na kwotę między 4 a 8 mld euro.

Doniesienia o tym, że stracimy te pieniądze są przesadzone?

- Są absolutnie przesadzone!

Organizacje ekologiczne, w tym różne alarmy smogowe, domagają się zmian w Programie Czyste Powietrze. Jak Pan ocenia te postulaty?

- Bank Światowy w raporcie przygotowanym na zlecenie KE pozytywnie ocenia warstwę merytoryczną Programu Czyste Powietrze jako narzędzie rozwiązania problemu smogu w Polsce, tzn. pozytywnie oceniana jest metoda działania łącząca wymianę przestarzałych kotłów z ociepleniem budynków i poprawą efektywności energetycznej budynków jednorodzinnych.

Bank Światowy ma natomiast uwagi do sposobu dystrybucji środków w Programie Czyste Powietrze wskazując, że jeżeli celem Programu jest dotarcie do kilku milionów domów jednorodzinnych w Polsce, to rozdysponowywanie środków w Programie przez 16 wojewódzkich funduszy ochrony środowiska nie pozwoli osiągnąć tego celu w okresie obowiązywania Programu.

Alarm smogowe mówią o zwiększeniu dostępności środków i poszerzeniu dystrybucji programu. Sprzeciwiają się temu, aby dofinansowywać nowobudowane budynki. Warto jednak pamiętać, że to dofinansowanie możliwe jest tylko w 2019 r., a warunkiem jego udzielenia jest to, że nowobudowane domy spełniać będą warunki techniczne obowiązujące od 2021 r.

Alarmy smogowe zarzucają też wolne tempo rozpatrywania wniosków.

- To jest podobna ocena do tej, jaką miał Bank Światowy, że proces przyznawania środków powinien być bardziej przyjazny dla klienta i że powinna być poszerzona dystrybucja w taki sposób, aby gminy i banki były w to zaangażowane, dzięki czemu ludzie będą mieli łatwiejszy dostęp do pieniędzy z Programu.

Czytaj także: Czyste Powietrze: 1/3 wnioskodawców ubiega się o 90-proc. dotacji

Podobał się artykuł? Podziel się!