Partnerzy portalu

500 plus, Dobry start to nie wszystko. Co się należy, a co można dostać na dziecko?

  • AW
  • 14 września 2023 - 14:45
Na jakie pieniądze z budżetu państwa mogą liczyć rodzice? Komu należy się dodatkowe wsparcie na dzieci? Kiedy i jak wnioskować o świadczenia? Które z nich wypłacane są tylko raz, a które cyklicznie zasilają domowe budżety? Podpowiadamy.
  • Rodzina 500 plus, Dobry start oraz Rodzinny Kapitał Opiekuńczy to pieniądze kierowane bezpośrednio do rodzin i wpływające na ich konta. Bez kryterium dochodowego.
  • Rodziny o niskich dochodach mogą liczyć na pieniądze z zasiłku rodzinnego i dodatków do tego zasiłku.
  • Na finansowe wsparcie dla rodzin decyduje się też wiele samorządów.

Pojawienie się dziecka w rodzinie to wielka radość, ale też spory wzrost wydatków domowych. Ich rekompensatą, wsparciem dla rodziców są świadczenia rodzinne i opiekuńcze. Komu i ile pieniędzy się należy, ile wpłynie do miesięcznego lub rocznego budżetu rodziny?

Becikowe, czyli raz 1000 zł z tytułu urodzenia dziecka

Jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia się dziecka, czyli tak zwane becikowe, jest świadczeniem wypłacanym w wysokości 1000 zł za dziecko. Co do zasady, ubiegać się o jednorazową zapomogę z tytułu urodzenia dziecka może każdy, kto:

  • jest rodzicem nowo narodzonego dziecka,
  • jest opiekunem prawnym dziecka,
  • jest opiekunem faktycznym dziecka.

Żeby otrzymać becikowe, trzeba wykazać, że dochód na osobę w rodzinie nie przekracza 1992 zł netto. Kolejnym warunkiem jest pozostawanie matki pod opieką medyczną co najmniej od 10 tygodnia ciąży. Ten warunek nie dotyczy jednak opiekunów, którzy przysposobili dziecko.

Podstawową kwestią przy staraniach o jednorazową zapomogę jest wypełnienie i złożenie wniosku. Można to zrobić w formie tradycyjnej, uzupełniając wniosek papierowy (dostępne są w urzędach zajmujących się becikowym, można je także znaleźć w internecie i wydrukować) i składając go w jednostce do tego przeznaczonej (lub wysyłając tradycyjną pocztą) albo w formie elektronicznej, za pośrednictwem portalu Emp@tia, do czego wymagane jest jednak posiadanie Profilu Zaufanego lub elektronicznego Podpisu kwalifikowanego.

Każda gmina wskazuje instytucję, do której należy złożyć dokumenty. Najczęściej jest to ośrodek pomocy społecznej, może to być również urząd gminy/miasta albo centrum świadczeń rodzinnych/społecznych.

Becikowe zostanie wypłacone przelewem na konto lub przekazem pocztowym w ciągu miesiąca od złożenia wniosku (w ciągu 2 miesięcy w skomplikowanych sprawach).

W przypadku stwierdzenia ciężkiego upośledzenia dziecka kwota jednorazowej zapomogi z tytułu urodzenia dziecka wzrasta do 4 tys. zł. (Program Za życiem).

Jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia się dziecka wynosi 100 zł (fot. pixabay)
Jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia się dziecka wynosi 100 zł (fot. pixabay)

500 plus na każde dziecko do 18. roku życia

Świadczenie wychowawcze w ramach rządowego programu "Rodzina 500 plus" przysługuje na każde dziecko w wieku do ukończenia przez nie 18 roku życia. Świadczenie wynosi 500 zł bez względu na dochód w rodzinie i wypłacane jest co miesiąc.

O świadczenie to mogą ubiegać się rodzice (matka lub ojciec) oraz opiekun faktyczny (tj. osoba faktycznie opiekująca się dzieckiem, która wystąpiła z wnioskiem do sądu opiekuńczego o przysposobienie dziecka), jeśli dziecko wspólnie z nimi zamieszkuje i pozostaje na ich utrzymaniu. Świadczenie wychowawcze z programu Rodzina 500 plus przysługuje również opiekunowi prawnemu dziecka oraz w niektórych przypadkach dyrektorowi domu pomocy społecznej.

Od lutego 2022 przyjmowaniem i rozpatrywaniem wniosków oraz przyznawaniem świadczenia wychowawczego zajmuje się Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Wnioski do ZUS można złożyć tylko drogą elektroniczną, a wypłata przyznanego świadczenia odbywa się wyłącznie w formie bezgotówkowej, na wskazany we wniosku rachunek bankowy.

Od 1 stycznia 2024 r. kwota świadczenia wychowawczego zostanie podniesiona z 500 zł do 800 zł. ZUS, który wypłaca to świadczenie, sam zmieni jego wysokość. Dlatego nie trzeba składać dodatkowego wniosku.

- Ta nowa odsłona świadczenia 500 plus i rodzinny kapitał opiekuńczy jest przeznaczony dla rodziców, którzy wychowują dziecko od urodzenia do 18 roku życia i mogą liczyć na wsparcie ze strony państwa - podkreślała Marlena Maląg, szefowa Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej.

Rodzinny Kapitał Opiekuńczy - przez rok lub dwa lata

Rodzinny Kapitał Opiekuńczy (RKO) to program wspierający rodziców małych dzieci. Świadczenie wypłacane jest na wniosek osoby uprawnionej i nie jest uzależnione od dochodów rodziny. W sumie to 12 tys. zł na drugie i kolejne dziecko w wieku od 12. do ukończenia 36. miesiąca życia.

Rodzinny Kapitał Opiekuńczy wypłacany jest przez 24 miesiące w kwocie 500 zł miesięcznie. Rodzice mogą jednak zadecydować, że chcą otrzymywać świadczenie przez rok po 1 tys. zł miesięcznie

O Rodzinny Kapitał Opiekuńczy może ubiegać się każda rodzina bez względu na stan cywilny rodziców. Otrzymają je, po spełnieniu warunków ustawowych, zarówno rodziny, w których rodzice są w związku małżeńskim, rodzice pozostający w nieformalnych związkach, jak i osoby samotnie wychowujące dziecko.

Wnioski o rodzinny kapitał opiekuńczy można złożyć wyłącznie w formie elektronicznej - za pośrednictwem tych samych kanałów wnioskowania online, co w przypadku programów „Rodzina 500 plus” i „Dobry start”, czyli za pośrednictwem bankowości elektronicznej, Platformy Usług Elektronicznych ZUS lub platformy Emp@tia (portal Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej).

Przepisy ustawy o rodzinnym kapitale opiekuńczym określają maksymalny termin dla ZUS na rozpatrzenie wniosku o kapitał. Wynosi on 2 miesiące od dnia złożenia wniosku wraz z dokumentami.

Dofinansowanie pobytu w żłobku lub wynagrodzenia dziennego opiekuna dla dziecka w wieku lat 3

Nowelizacja ustawy o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 wprowadziła dofinansowanie dla dziecka nieobjętego RKO do pobytu w żłobku, klubie dziecięcym lub u dziennego opiekuna (nie mylić z nianią).

Dofinansowanie będzie przysługiwać: na dziecko pierwsze i jedyne w rodzinie; na dziecko pierwsze z rodzin, w których kolejne dziecko jest objęte rodzinnym kapitałem opiekuńczym, a także na dziecko w wieku od 12. do ukończenia 36. miesiąca życia.

To świadczenie wynosi 400 zł miesięcznie na dziecko w żłobku, klubie dziecięcym lub u dziennego opiekuna, nie więcej jednak niż wysokość opłaty ponoszonej przez rodziców za pobyt dzieci w żłobku, klubie dziecięcym lub u dziennego opiekuna.

Dofinansowanie przysługuje - na wniosek - rodzicom, opiekunom prawnym oraz innym osobom, którym sąd powierzył sprawowanie opieki nad dzieckiem. Świadczenie polega na obniżeniu przez podmiot prowadzący taką instytucję miesięcznej opłaty ponoszonej za pobyt (bez wyżywienia).

Wniosek o dofinansowanie i załączniki do wniosku można złożyć tylko elektronicznie.

„Dobry start”, czyli 300 zł na szkolną wyprawkę raz na rok

Kolejnym programem wspierającym rodziców jest "Dobry start", czyli 300 zł rocznie na wyprawkę szkolną.

Świadczenie w ramach rządowego programu „Dobry start” w wysokości 300 zł przysługuje raz do roku i jest niezależne od dochodów - trzeba tylko spełnić wymóg dotyczący wieku dziecka oraz terminu.

Świadczenie przysługuje w związku z rozpoczęciem roku szkolnego do ukończenia: przez dziecko lub osobę uczącą się 20. roku życia; przez dziecko lub osobę uczącą się 24. roku życia - w przypadku dzieci lub osób uczących się i legitymujących się orzeczeniem o niepełnosprawności.

Od 1 lipca do 30 listopada można składać wnioski o świadczenie 300 plus z programu "Dobry Start". Dokonać można tego tylko elektronicznie.

Im szybciej złożymy wniosek, tym szybciej otrzymamy pieniądze. Ogólna zasada jest taka, że w przypadku wniosków złożonych do końca sierpnia świadczenie trafi na konta do końca września, a po tym terminie ZUS daje sobie dwa miesiące na wypłacenie pieniędzy.

Zasiłek macierzyński lub świadczenie rodzicielskie (kosiniakowe)

Zasiłek macierzyński jest świadczeniem z tytułu ubezpieczenia społecznego i przysługuje w czasie korzystania z urlopu macierzyńskiego. Innymi słowy, urlop macierzyński przysługuje kobietom zatrudnionym na podstawie umowy o pracę. Nie mają do niego prawa świeżo upieczone mamy, które przed porodem pracowały na podstawie umów cywilno-prawnych: umowy zlecenia i umowy o dzieło.

Wypłata zasiłku macierzyńskiego przez ZUS nastąpi niezwłocznie, nie później niż w terminie 30 dni od daty złożenia dokumentów niezbędnych do stwierdzenia uprawnień do zasiłku.

Osoby, którym nie przysługuje zasiłek macierzyński (lub świadczenia o podobnym charakterze), mogą wystąpić o świadczenie rodzicielskie (tzw. kosiniakowe). To 1000 zł miesięcznie. Świadczenie rodzicielskie nie jest uzależnione od kryterium dochodowego. Wypłacane jest przez 52 tygodnie w przypadku urodzenia jednego dziecka. Maksymalnie wypłacane może być do 71 tygodni - w przypadku urodzenia pięciorga i więcej dzieci przy jednym porodzie. Wniosek o kosiniakowe można złożyć tradycyjnie w gminie lub przez internet.

Zasiłek rodzinny i dodatki do zasiłku - co miesiąc, dopóki dziecko się uczy

Jeśli dochód rodziny w przeliczeniu na osobę nie przekroczy kwoty 674 zł lub kwoty 764 zł w przypadku, gdy członkiem rodziny jest dziecko legitymujące się orzeczeniem o niepełnosprawności lub orzeczeniem o umiarkowanym albo o znacznym stopniu niepełnosprawności, można starać się o zasiłek rodzinny i dodatki.

Wnioski w sprawie zasiłków rodzinnych składane są w gminie według miejsca zamieszkania rodziny (fot. ilustr. MGOPS Michałowo)
Wnioski w sprawie zasiłków rodzinnych składane są w gminie według miejsca zamieszkania rodziny (fot. ilustr. MGOPS Michałowo)

Prawo do zasiłku rodzinnego i dodatków do tego zasiłku przysługuje:

  • rodzicom, jednemu z rodziców albo opiekunowi prawnemu dziecka,
  • opiekunowi faktycznemu dziecka,
  • osobie uczącej się - oznacza to osobę pełnoletnią uczącą się, niepozostającą na utrzymaniu rodziców w związku z ich śmiercią lub w związku z ustaleniem wyrokiem sądowym lub ugodą sądową prawa do alimentów z ich strony.

Przekroczenie kryterium dochodowego uprawniającego do zasiłków rodzinnych nie oznacza automatycznie utraty tych świadczeń. W przepisach obowiązuje tak zwana zasada „złotówka za złotówkę”, co oznacza, że przy przekroczeniu kryterium dochodowego świadczenia są wypłacane w wysokości różnicy między wysokością wszystkich świadczeń (zasiłków wraz z dodatkami), a kwotą, o którą kryterium zostało przekroczone.

Wysokość zasiłku rodzinnego uzależniona jest od wieku dziecka i wynosi:

  • 95 zł na dziecko w wieku 0-5 lat,
  • 124 zł na dziecko w wieku 6-18 lat, 
  • 135 zł na dziecko w wieku 19-24 lat.

Ponadto osoba, która ma prawo do zasiłku rodzinnego, może ubiegać się o dodatki: z tytułu urodzenia dziecka (1000 zł), z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego (400 zł miesięcznie), z tytułu samotnego wychowywania dziecka (193 zł miesięcznie na dziecko, nie więcej jednak niż 386 zł na wszystkie dzieci), z tytułu wychowywania dziecka w rodzinie wielodzietnej (95 zł miesięcznie na trzecie i na następne dzieci uprawnione do zasiłku rodzinnego), z tytułu kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego (90 zł do 5 roku życia i 110 zł dla dziecka starszego niż 5 lat), z tytułu podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania (69 zł wypłacane przez 10 miesięcy w roku w okresie pobierania nauki od września do czerwca następnego roku kalendarzowego), z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego (100 zł).

Wnioski w sprawie zasiłków rodzinnych składane są w gminie według miejsca zamieszkania rodziny.

Samorządowe wsparcie dla rodzin z dziećmi

Także urzędy gmin i miast same przyznają dodatkową pomoc finansową. Radni mogą uchwałą podnieść kwoty niektórych zasiłków, ale też wprowadzić dodatkowe lokalne świadczenia. Najbardziej popularne to „samorządowe becikowe”.

Co ciekawe, samorządowe wsparcie może być wyższe od rządowego. Warunek, jaki stawiają gminy przy wypłacie takich świadczeń, to miejsce zamieszkania (Karta mieszkańca, rozliczanie podatków w danej gminie). W uchwałach są też zawarte sposób i okres wypłacania wsparcia.

KOMENTARZE2

  • Makrela 2023-09-12 12:18:29
    Do Twink : jak wygra opozycja wszystkim podniesie wiek emerytalny do 67. Wreszcie kobiety dostaną godną emeryturę. .
  • Twink 2023-09-11 22:10:46
    Nauczyciele - jeśli wygra Tusk, wasze pensje momentalnie wzrosną o 30 %!! Jeśli wygra pisowskie dziadostwo, dalej będzie zarabiać na poziomie pensji minimalnej i dalej będziecie opluwani przez takich spasiony h imbecyli jak czarnek!!!

Logowanie

Dla subskrybentów naszych usług (Strefa Premium, newslettery) oraz uczestników konferencji ogranizowanych przez Grupę PTWP

Nie pamiętasz hasła?

Nie masz jeszcze konta? Kliknij i zarejestruj się teraz!