Jak stworzyć atrakcyjny klimat inwestycyjny? Oni to wiedzą

- Inwestor nie będzie inwestował, jeśli nie będzie miał dostępnej infrastruktury i wsparcia, jakiego oczekuje – czy mówimy o pomocy publicznej, czy o strefach ekonomicznych. Dziś trzeba uważnie śledzić oczekiwania inwestorów. Kilka lat temu zauważyliśmy, że chcą oni w Lublinie powierzchni magazynowych, więc je wybudowaliśmy, ściągając kolejnych inwestorów. Dziś mamy 200 kilkadziesiąt tys. mkw magazynów, za chwilę ta powierzchnia będzie miała ponad 400 tys. mkw. Ale to wciąż mało. Dziś każdy inwestor ma przeanalizowany rynek pracy i tu jest kwestia kadr. W Lublinie od wielu lat realizujemy mocno uspołecznioną relację z biznesem. Inwestorzy wiedzą, czego chce miasto, co robi, co planuje. Poziom wrażliwości jest bardzo istotny – szczególnie w przypadku Polski Wschodniej. Trzeba bowiem przekonać inwestora, by zainwestował nie w Polsce centralnej albo na Śląsku, ale żeby zrobił to u nas - mówił Krzysztof Żuk, prezydent Lublina.

Region z potencjałem

O atutach Polski Wschodniej - w kontekście inwestycji - mówił Kiejstut Żagun, dyrektor i szef zespołu ds. innowacji, ulg i dotacji w KPMG.

- Kwestie podatkowe są regulowane na poziomie ogólnokrajowym, więc współzawodnictwo regionów w tym kontekście nie istnieje i jedyne to podatek od nieruchomości, który może być zachętą. Dla tego regionu przywilejem jest to, że Polska Wschodnia jest regionem, gdzie są największe poziomy wsparcia w Unii Europejskiej, bo ta bazowa wartość wynosi 50 proc. To znaczy, że 10 mln zł zainwestowanych w środki trwałe, a pomoc udzielana przedsiębiorcom może wynieść połowę. W tym kontekście Polska Wschodnia jest atrakcyjna - mówił Żagun.

Czytaj też: Laureaci konkursu Top Inwestycje Polski Wschodniej 2019

W jego opinii infrastruktura oferowana inwestorom jest obecnie standardem, ale to, czym regiony mogą się różnić, to zasoby ludzkie.

- To jakimi zasobami dysponujemy, to tak naprawdę w dzisiejszych czasach kluczowa sprawa. Infrastrukturę można szybko wykonać - z pracownikami nie jest już tak łatwo. Tu, w najbliższych latach czy dekadach, mimo automatyzacji czy robotyzacji, kadra będzie kluczowym czynnikiem i będzie w sposób dominujący wpływać na atrakcyjność regionu. Polska Wschodnia ma ogromy potencjał, by przyciągać inwestycje - powiedział dyrektor w KPMG.

Kiejstut Żagun, fot. PTWP

Zalety inwestycyjne Polski Wschodniej - i Polski w ogóle - podkreślał Lukas Schifferle, radca handlowy z Ambasady Szwajcarii w Polsce.

- Gdy przyjechałem do Polski, często słyszałem rozmowy o Polsce A i Polsce B. Teraz, po dwóch dniach w Białymstoku, mogę śmiało powiedzieć, że jest tylko jedna Polska i wydaje mi się, że takie samo podeście było w Szwajcarii. Prowadzimy inwestycje w Warszawie czy w Krakowie, ale nasze środki często płyną do Lublina czy do Rzeszowa. Szwajcarskie firmy realizują w Polsce potężne inwestycje. Jesteśmy świadkami zmian klimatycznych, przedsiębiorcy szukają nowych rozwiązań, technologii, co wpływa na rozwój miast i regionów - mówił Schifferle.

Z myślą o inwestorach 

O zachętach dla inwestorów mówił Leszek Dec, prezes zarządu Suwalskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej.

- Zachęty można podzielić ze względu na to, kto ich dokonuje. Mamy zachęty rządowe i samorządowe. Zachęty rządowe to te kluczowe, główne drogi, zachęty samorządowe - to z kolei drogi na poziomie województw, powiatów i gmin. W powiatach jest nieco gorzej, a przecież inwestorzy w tych samorządach też chcieliby inwestować. Podejście do stref zostało diametralnie zmienione - podkreślał Dec.

Czytaj też: Wójt Terespola: potrzeba większej solidarności w realizacji unijnych programów

Zaznaczył przy tym, że hasło "cała Polska strefą ekonomiczną" nie jest jedynie hasłem pustym.

- Poprzednie strefy kojarzyły się z firmami, które zajmują się sprzedażą ziemi - swojej lub samorządowej. Inwestor mógł tam funkcjonować, korzystać z ulg. Teraz ten zakres został mocno rozbudowany. Każdy inwestor na swoim gruncie może dokonać modernizacji i z tych ulg korzystać. Ograniczenie do ulg strefowych zostało wyłączone, ale to tylko jedna z wielu zmian. My, jako strefa ekonomiczna, służymy nie tylko inwestorom, którzy chcą u nas inwestować. Każdy może się do nas zwrócić i zapytać, jakie grunty znajdują się na terenie województwa podlaskiego i mamy obowiązek tworzyć bazę oraz udzielać informacji. Kolejna rzecz - zbieramy informacje na temat funduszy działających na terenie województwa i każdy inwestor może być pewien, że takie informacje od nas dostanie - podkreślał Dec.

Leszek Dec, fot. PTWP

Dodał też, że Suwalska Specjalna Strefa Ekonomiczna od wielu lat współpracuje z dawnymi wydziałami promocji i handlu na całym świecie, współpracuje też z Polską Agencją Inwestycji i Handlu, dzielą się wiedzą i doświadczeniami. - Nie sposób nie wspomnieć tu również o współpracy z uczelniami, instytutami itp. Warto zajrzeć na strony stref, by dowiedzieć się, gdzie szukać pomocy - zachęcał. 

Czytaj też: KSSE podpisze pierwszą umowę w programie #Pracownik+Mieszkanie+

SSSE zabiega też o stwarzanie warunków do życia potencjalnym pracownikom. - Nas nie stać, tak jak Katowicką Specjalną Strefę Ekonomiczną, by budować mieszkania dla pracowników, ale szukamy gruntów pod Mieszkanie Plus, by mogłyby one zostać kiedyś zasilone przez nowych pracowników - zaznaczał Leszek Dec. 

Inwestycja w kadry

O ile jednym z elementów decyzji inwestycyjnej jest dostępność infrastruktury, tak coraz częściej wśród kluczowych elementów decyzyjnych wskazuje się inny czynnik.

- Mamy za sobą gigantyczne inwestycje zrealizowane z udziałem środków unijnych. Oczywiście Program Operacyjny Polska Wschodnia przyniósł efekty - jeszcze nie takie, jak byśmy oczekiwali - zwłaszcza, jeśli chodzi o infrastrukturę drogową i komunikacyjną, które są poza miastem. Nie do końca drogi ekspresowe są zakończone, ale te prace są tak zaawansowane, że możemy powiedzieć, że ta infrastruktura jest taka, jakiej potrzebujemy, zwłaszcza jeśli chodzi o logistykę. Ale istotniejsza jest kwestia tej drogi, którą przeszliśmy poza infrastrukturą, czyli umiejętności zarządzania, modeli finansowania i z tym sobie poradziliśmy. Teraz jednak dla inwestorów ważne jest to, co się dzieje na rynku pracy, czyli zasoby ludzkie, które stanowią dzisiaj główną przesłankę do przewag konkurencyjnych, a je kształcą uczelnie - mówił Krzysztof Żuk, prezydent Lublina.

Krzysztof Żuk, fot. PTWP

Jak dodał, miasto przez dekadę pracowało nad zacieśnieniem relacji nauki z biznesem.

- Po 10 latach pracy doszło do takiego zbliżenia tych środowisk, że w tej chwili te uczelnie kształcą właściwie na potrzeby firm - zwłaszcza jeśli chodzi o informatykę, to to jest taki spektakularny sukces uczelni lubelskich i nas. Jednak tu jeszcze jest coś więcej - szkolnictwo zawodowe. Odbudowywanie go po zapaści, to jest odbudowywanie relacji pomiędzy szkołami a lokalnymi przedsiębiorcami - mówił Żuk.

Czytaj też: W Bydgoszczy rozpoczął działalność nowoczesny ośrodek szkoleniowy

Kwestię kształcenia kadr i współpracy szkolnictwa poruszył też włodarz Białegostoku. Podkreślał on w swojej wypowiedzi konieczność inwestowania w tym zakresie zarówno w infrastrukturę, jak i w kompetencje.

- W ostatnich latach stopniowo zwiększamy udział szkolnictwa zawodowego i w tej chwili jest on na poziomie 50 proc. Praktycznie wszystkie inwestycje idą w kierunku kształcenia zawodowego. W tej chwili budujemy aż 7 centrów kształcenie praktycznego. Ale to nie wszystko. Wdrażamy tez projekt kompetencji zawodowych, kształtowania kompetencji zawodowych, a więc łączenie szkolnictwa zawodowego z przedsiębiorczością i samorządem. Obie te rzeczy robimy przy wsparciu środków unijnych. Weszliśmy na dobrą drogę i idziemy w kierunku, żeby uatrakcyjniać ten rynek, żeby Ci, którzy idą do tych szkół zawodowych, od razu znaleźli miejsce pracy - mówił Tadeusz Truskolaski. 

Powrót do korzeni z dozą ekonomii

Mówiąc o atutach Polski Wschodniej, uczestnicy sesji wskazywali na warunki do życia - w tym jego koszty.

- W Białymstoku są dwie firmy, które inwestują w IT i pracujący w nich ludzie mówią, że nigdy nie wyniosą się do Warszawy, bo cena mieszkania w Białymstoku to 4-5 tys. zł za mkw, a za kiepskie mieszkanie w stolicy trzeba zapłacić 10 tys. zł za mkw. Jeśli ma się rodzinę, dzieci, to można znacznie lepiej i łatwiej zapewnić jej dobrobyt w Białymstoku niż w Warszawie. Miasta Polski Wschodniej to miasta przyjazne rodzinom, ich atutem jest przyroda. W mojej opinii należy skupiać się na tym, co świadczy o sile tych miast i te sfery rozwijać. I nie skupiać się tylko na budowaniu dużych przedsiębiorstw, ale tworzyć klastry skupiające małe i średnie firmy, np. w branży IT. Nie skupiając się już na Polsce Wschodniej, ale spoglądając na Polskę całościowo, to jest to ciekawy kraj, atrakcyjny kraj, żeby tu inwestować - mówił Lukas Schifferle, radca handlowy z Ambasady Szwajcarii w Polsce.

Lukas Schifferle, fot. PTWP

Anna Ledwożyw, dyrektor HR w firmie BorgWarner, podkreślała natomiast ogromne przywiązanie mieszkańców Polski Wschodniej do tego miejsca i ludzi. 

- Ja osobiście wróciłam na Podlasie po 15 latach życia w różnych miejscach w kraju i w Europie. Znam wiele osób, które podobnie jak ja wyjechały stąd. To była wówczas Polska D, a może nawet E, o Podkarpaciu, o Rzeszowie mówiło się bardzo źle, że tam nie ma nic - mówiła Ledwożyw.

Anna Ledwożyw, fot. PTWP

To, jak mówiła, diametralnie się zmieniło, czego efektem są powroty wielu tych, którzy kiedyś opuścili Polskę Wschodnią.

- Po 15-20 latach od zakończenia studiów, gdy ludzie już pokosztowali pracy w różnych miejscach, zaczynają do nas wracać i naprawdę gros pracowników, których na przykład ja mam do czynienia w centrum inżynieryjnym, to są ludzie, którzy wrócili z Warszawy, z Krakowa, z Anglii czy z Niemiec. Pracowali tam w różnych ciekawych firmach, ale wracają tu, bo zakładają rodziny i ta więź rodzinna jest tutaj bardzo silna, sprawia, że ludzie wracają do korzeni. To, co jest cenne w tym momencie w Polsce, to jest otwartość i chęć powrotu do źródeł, bo istnieją nie tylko Kraków, Warszawa czy Poznań - mówiła Ledwożyw.