Uzdrowiska wracją do gry. Nieliczne i częściowo

Puste uzdrowiska to niecodzienny widok (fot. muszyna.pl)

Od 1 czerwca w Regionalnym Ośrodku Rehabilitacji Ogólnoustrojowej „Adam i Ewa” rozpocznie się przyjmowanie pacjentów kierowanych na "stacjonarną wczesną rehabilitacjię kardiologiczną i ogólnoustrojową" NFZ. Zanim pacjenci będą mogli skorzystać z pierwszych zabiegów, od 18 maja będą korzystać z telewizyty nadzoru medycznego.

Od 1 czerwca działalność rozpoczynają też Regionalne Ośrodki Rehabilitacji Leczniczej „Admirał I” i „Henryk” oraz Sanatorium „Bursztyn” - przyjmą pacjentów, którzy chcą skorzystać z pełnopłatnych pobytów leczniczych w tych obiektach.

Czytaj też: Uzdrowiska zamarły. Gminy apelują o pomoc

– Wszystkie działania „Uzdrowiska Świnoujście” w okresie trwania epidemii będą prowadzone zgodnie z wytycznymi Ministerstwa Zdrowia oraz Głównego Inspektora Sanitarnego pod nadzorem Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Świnoujściu. Pacjenci, pracownicy oraz obiekty są objęte opracowanym i wdrożonym programem stref ochrony przed SARS-CoV-2 – informuje Joanna Ścigała ze świnoujskiego magistratu. 

Do wznowienia działalności przygotowuje się Uzdrowisko Busko-Zdrój. W pierwszej kolejności funkcjonowanie rozpoczną ośrodki "Górka" i "Krystyna", ale prawdopodobnie tylko w zakresie rehabilitacji.

W akcie desperacji

Drzwi otwierają tylko nieliczne uzdrowiska. Jak mówi Jan Golba, burmistrz Muszyny i prezes Stowarzyszenia Gmin Uzdrowiskowych RP, ponad 90 proc. uzdrowisk jest nieczynnych i nie wiadomo, kiedy to się zmieni. 

– Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z 2 maja otworzyło możliwość udzielania świadczeń z zakresu rehabilitacji medycznej, natomiast leczenie uzdrowiskowe dalej jest wstrzymane – dostępne są np. hotele, ale bez zabiegów bądź z zabiegami, ale pod warunkiem zachowania bardzo restrykcyjnych wymogów, których spełnienie jest mało wykonalne. Niektórzy, bardziej zdesperowani, decydują się na to, ale myślę, że nie w tym tkwi problem – mówi Golba.

Jak wyjaśnia, uzdrowiska nie działają na jednakowych zasadach, a zabiegi finansowane są z różnych źródeł i na różnych zasadach. 

– Lecznictwo uzdrowiskowe jest  finansowane na zasadzie ryczałtowej i okazało się, że Narodowy Fundusz Zdrowia dalej to lecznictwo w 100 procentach finansuje, czyli uzdrowiska mają wypłacane w 100 procentach to, co im przysługuje za gotowość do pracy. Nie mają więc problemu finansowego tak, jak to było w przypadku hoteli, które zostały całkowicie pozbawione dochodów. Oczywiście mowa o tych uzdrowiskach, które mają umowy z NFZ-em, bo ZUS czy KRUS na razie nie finansują zabiegów. Jest jeszcze "komercja", która działa na podstawie indywidualnych umów pacjentów. W głównej mierze to właśnie "komercja" próbuje coś robić i uruchamiać działalność na zasadzie hotel plus ewentualnie zabiegi w procedurze ostrożnościowej. Zachowanie takiej procedury jest niezwykle kosztowne i wielu to się po prostu nie opłaca. Jeżeli już podejmują działania, to robią to albo na próbę, albo z desperacji – uważa prezes Stowarzyszenia Gmin Uzdrowiskowych RP. 

Czytaj też: Uzdrowiska apelują do premiera o specustawę w związku z kryzysem branży

Kiedy można oczekiwać "odmrożenia" pozostałych 90 proc. polskich uzdrowisk, nie wiadomo.

– Nie mamy żadnej wiedzy na ten temat. Tymczasem na całej tej sytuacji cierpi wiele podmiotów. Przede wszystkim branża turystyczna i gastronomiczna, transport. Bo wiadomo: nie ma kuracjusza – nie ma zakupów, nie ma klientów u fryzjera, u kosmetyczki, nie ma zabiegu leczniczego, nie ma wyżywienia, sprzedaży, korzystania z transportu publicznego – mówi Golba.

Jak przyznaje – sytuacja staje się wręcz katastrofalna.

Miłosierdzie dla gminy

– W tej chwili przygotowuję materiał analityczny dotyczący wszystkich uzdrowisk i gmin, w które ta sytuacja uderza. W bardzo trudnej sytuacji będą przedsiębiorcy – głównie ci, którzy zatrudniają powyżej 10 osób. Samozatrudnieni w jakimś zakresie "łapią się" na tarczę antykryzysową, reszta nie może liczyć na żadne wsparcie. Czego należy się spodziewać? Zwolnień. Nikt nie będzie tego utrzymywał w nieskończoność. Jeżeli chodzi o gminy - tutaj jest katastrofa – mówi Golba.

Spadek z dochodów z PIT w gminach uzdrowiskowych za kwiecień to średnio 43 proc. Gminy, gdzie jest to spadek o 20 proc., należą do nielicznych wyjątków.

– Do tego dochodzi opłata uzdrowiskowa, której nie mamy, a która stanowiła duże źródło dochodów w budżecie gmin – szczególnie tych dużych. Taki Kołobrzeg jest w dramatycznej sytuacji, w bardzo trudnym położeniu znalazły się też Krynica Zdrój czy Ciechocinek – wymienia samorządowiec.

– Inaczej wygląda sytuacja, gdy uzdrowisko jest przy samorządzie, jak Jelenia Góra, która ma Cieplice, czy np. Inowrocław albo Świnoujście, które funkcjonują na trochę innych zasadach. Ci, którzy utrzymują się tylko z działalności uzdrowiskowej, są w dramatycznej sytuacji. Pełne skutki spadków wpływów z PIT i innych płatności będą znane dopiero za 2 miesiące. Jeżeli nic nie zostanie zrobione, jeżeli rząd nie uruchomi pomocy, to będzie jeszcze gorze – dodaje Golba. 

Czytaj też: Niższe wpływy z PIT i CIT uderzą w finanse stolicy

Samorządy, które w znacznej mierze utrzymują się z uzdrowisk, dotkliwie odczują brak wpływów z opłaty turystycznej, która w całości była przeznaczana na inwestycje związane z działalnością uzdrowiskową – przede wszystkim z utrzymaniem infrastruktury, wielohektarowych stref uzdrowiskowych.

– To potężne tereny parków, zieleni, kwiatów. Ciechocinek co roku sadzi 300 tys. kwiatów, można sobie wyobrazić, jakie to są koszty. U mnie, w Muszynie, utrzymanie terenów rekreacyjnych to też są olbrzymie pieniądze. Przestrzeń publiczna jest ładna, zadbana, cieszy oko, wszystkim się podoba i wszyscy myślą, że stworzyła ją natura. Za wszystkie elementy tej przestrzeni – pijalnie wód, urządzenia rekreacyjne, fontanny, altanki, oświetlenie czy choćby kosze na śmieci – płacimy – mówi Golba.

Gminy uzdrowiskowe są obecnie w patowej sytuacji, a ich przyszłość jest nieznana i niepewna. 

– Na razie nie ma dialogu z rządem, przekazujemy informacje, prosimy i czekamy – mówi prezes Stowarzyszenia Gmin Uzdrowiskowych RP.