Samorządy mają sporo nowych pomysłów na poprawę zdrowia mieszkańców

- Autorzy samorządowych programów zdrowotnych coraz częściej wdrażają przedsięwzięcia wykraczające poza najbardziej powszechne akcje szczepień.
- Realizowane są na przykład projekty mające na celu powstrzymanie wyludniania się miast i regionów - w tym działania poszerzające opiekę nad matką i dzieckiem.
- W unijnej perspektywie finansowej 2021-2027 są zaplanowane środki na dofinansowanie samorządowych programów kładących nacisk na właściwe diagnozowanie schorzeń oraz dalsze prowadzenie pacjentów.
- Chodzi między innymi o programy przywracające na rynek pracy osoby mające za sobą leczenie zaburzeń psychicznych i chorób kostno-stawowych.
Tomasz Prycel, dyrektor zarządzający Central and Eastern European Society of Technology Assessment in Health Care (CEESTAHC) i prezes Europejskiej Fundacji Rozwiązywania Problemów Zdrowotnych, zwraca uwagę, że od roku 2017 sukcesywnie maleje liczba programów profilaktyki zdrowotnej realizowanych przez samorządy.
"Realizacja programów zdrowotnych to dzisiaj zadanie dla wojowników lubiących trudne wyzwania"
- W dzisiejszych czasach opracowywanie oraz realizacja programów polityki zdrowotnej stają się zadaniami dla pasjonatów i wojowników lubiących podejmować wyzwania niezależnie od licznych przeszkód, które trzeba pokonać na drodze do osiągnięcia celu - podkreślił ekspert podczas debaty o roli samorządów w promocji zdrowia, jaka odbyła się w ramach XV Europejskiego Kongresu Gospodarczego (EEC 24-26 kwietnia br.).
Wskazywał też zasadnicze bariery, które utrudniają jednostkom samorządu terytorialnego opracowywanie oraz wdrażanie programów profilaktyki różnych chorób, ich czynników ryzyka, a także obejmujących edukację zdrowotną.
Przypomnijmy, że w 2017 r. samorządy skierowały do zaopiniowania przez Agencję Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji (AOTMiT) aż 401 programów polityki zdrowotnej. W roku 2021 takich programów było 124, natomiast w roku 2022 już tylko 86.

Czytaj więcej
Poznaliśmy laureatów konkursu "Zdrowy Samorząd 2023"- Samorządy mierzą się obecnie z wieloma przeciwnościami. Liczba realizowanych programów profilaktycznych spada przede wszystkim z powodów finansowych. W samorządowych budżetach brakuje pieniędzy na takie działania, a jednocześnie muszą realizować inne zadania - podkreślał Tomasz Prycel.

W obecnej sytuacji finansowej samorządów warto sięgać po fundusze europejskie
Mimo tych problemów, samorządowcy starają się realizować najważniejsze - w ocenie ekspertów zdrowia publicznego w danym regionie - zadania związane z profilaktyką oraz edukacją zdrowotną, między innymi sięgając po środki europejskie.
- W mijającej unijnej perspektywie finansowej znaleźliśmy się wśród województw o najwyższym procentowym udziale wydatków na cele zdrowotne w ramach Regionalnych Programów Operacyjnych (RPO) - informowała na kongresowej sesji Izabella Damboń-Kandziora, dyrektor Departamentu Zdrowia i Polityki Społecznej Urzędu Marszałkowskiego Województwa Opolskiego.
W całej perspektywie 2014-2020 na realizację przedsięwzięć dotyczących zdrowia ze środków unijnych przeznaczono w woj. opolskim 150 mln zł. Programy te objęły około 110 tysięcy mieszkańców.
- Oznacza to, że ponad 10 proc. społeczeństwa naszego regionu skorzystało co najmniej z jednego programu polityki zdrowotnej - podała Izabella Damboń-Kandziora.
Depopulacja stała się problemem społecznym i zdrowotnym
Autorzy samorządowych programów zdrowotnych szukają nie tylko dodatkowych źródeł finansowania tego rodzaju zadań, ale też kolejnych zakresów istotnych potrzeb zdrowotnych mieszkańców. Dlatego pojawia się coraz więcej projektów wykraczających poza najbardziej powszechne i „przećwiczone” od strony organizacyjnej samorządowe programy szczepień.
Według analiz przeprowadzonych przez samorząd województwa opolskiego jednym z kluczowych problemów społecznych, ale też dotyczących polityki zdrowotnej w regionie, jest depopulacja.
- Jedną z przyczyn wyludniania oraz szybkiego starzenia się między innymi naszego województwa jest niski wskaźnik dzietności - zaznaczyła dyrektor Damboń-Kandziora.
I dodała: - Przeprowadziliśmy szczegółowe badania wśród mieszkańców Opolszczyzny. Wynika z nich, że jedną z zasadniczych przyczyn niskiej dzietności - na którą wskazywały kobiety - jest brak poczucia bezpieczeństwa. Podkreślały, że być może chętniej decydowałyby się na posiadanie potomstwa, gdyby system opieki (nad matką i dzieckiem - przyp. red.) był bardziej dostępny, a zarazem kompleksowy.
- Dlatego od lat prowadzimy nasz flagowy samorządowy program poprawy opieki nad matką i dzieckiem w województwie opolskim. Dotychczas z różnych form wspierania rodzin w ramach tego przedsięwzięcia skorzystało ponad 56 tysięcy osób, w tym ok. 35 tysięcy kobiet w ciąży oraz w czasie połogu, a także 20 tysięcy dzieci - informowała Izabella Damboń-Kandziora.
Program w woj. opolskim obejmuje między innymi: badania prenatalne; szkoły rodzenia; poszerzoną opiekę z udziałem położnych środowiskowych; wsparcie rehabilitacyjne dla kobiet w okresie połogu; system wczesnego wykrywania wad rozwojowych u dzieci.

Pomoc psychologiczna po pandemii koronawirusa - dla dorosłych, dzieci i młodzieży
Natomiast Halina Czapla, zastępca dyrektora Departamentu Nadzoru Podmiotów Leczniczych i Ochrony Zdrowia Urzędu Marszałkowskiego Województwa Śląskiego, zwracała uwagę na inne współczesne wyzwania stojące przed ekspertami przygotowującymi samorządowe programy polityki zdrowotnej.
- Chodzi między innymi o cały obszar zaburzeń i chorób psychicznych - zarówno wśród osób dorosłych, jak i dzieci oraz młodzieży. Właśnie na kontynuowanie oraz rozszerzenie realizacji programów w tym zakresie położyliśmy szczególny nacisk po okresie pandemii COVID-19 - powiedziała Halina Czapla.
- Długotrwała izolacja społeczna, praca zdalna, utrudniony dostęp do grup rówieśniczych, ale i do psychologów - to zasadnicze przyczyny nasilania się oraz częstszego występowania zaburzeń psychicznych związanych z pandemią - wyliczała.
Przywracanie mieszkańców regionu do aktywności zawodowej
Nawiązała też do aktualnej unijnej perspektywy finansowej 2021-2027. - Kładzie się w niej szczególny nacisk na właściwe diagnozowanie schorzeń oraz dalsze prowadzenie pacjentów. Dotyczy to między innymi rynku pracy - podkreśliła.
- W obecnej perspektywie UE są zaplanowane środki na dofinansowanie programów profilaktycznych umożliwiających przywrócenie na rynek pracy możliwie jak największej liczby mieszkańców naszego województwa mających za sobą m.in. problemy związane z zaburzeniami psychicznymi, ale też takimi, które przechodziły choroby układu mięśniowego i kostno-stawowego - podsumowała Halina Czapla.
Kolejną relację z sesji EEC 2023 o roli samorządów w promocji zdrowia zamieścimy już wkrótce. Zobacz retransmisję całej debaty:

Materiał chroniony prawem autorskim - zasady przedruków określa regulamin.
Artykuł nie posiada jeszcze żadnych komentarzy.